Nonok No Sai Husi Nia

DOMINGU BA DALA IV TEMPO BAIBAIN

Primeira Leitura:  Deuteronomia 18:15-20

Segunda Leitura: 1 Kor  7:32-35

Evangelho: São Markus 1:21-28

 

Nonok No Sai Husi Nia

 

    Ohin ita celebra Domingo ba dala IV tempo baibain nian. Evangelho ohin nian husi São Markus, ne’ebe mak haktuir mai ita kona ba ema ida ho Espirito foer. “Sira ba to’o Kafarnaun” (21). Wainhira fila husi nia uma Nazaré Jesus hakat liu ba Kafarnaun. Kafarnaun mak fatin ida iha norte besik tasi ibun Galileia, ida ne’e mos horik fatin ba Jesus nia Apostolu ba dala uluk. 

    Loron Sabado sai ona nu’udar kostume ida atu ba vizita Sinagoga. Sinagoga mak fatin ida ne’be ema halao sira nia Estudo kona ba Eskritura, orasaun, no mos lee Eskritura atu ema hotu bele rona. Iha ne’eba so ema ne’ebe mak iha kualifikasaun ne’ebe diak mak bele lee.

     Wainhira Nai lulik boot sira hare Jesus lee iha Sinagoga sira hotu hakfodak.  Tamba Jesus nia hanorin mai husi  Espirito Santo ne’ebe mak fo kbiit liu husi nia Batismo. Jesus mak Maromak nia oan doben, no authoridade hotu mai husi Aman Maromak.

     Iha ne’eba iha mos ema ida ne’ebe mak nakonu ho Espirito foer. Difisil atu kumprende tan sa ema ne’ebe iha Espirito foer bele tama iha Sinagoga? Iha Sinagoga ema sei la tau marka iha odamatan katak se mak iha Espirito foer la bele tama.  Jesus ho Ema ne’ebe mak iha Espirito foer mak sai central ba iha storia ne’e. Wainhira ita koalia no rona kona ba ema ne’ebe iha Espirito foer ita sempre bazeia ba kiak, moras mental, hahalok ne’ebe mak la diak atu hare, ema ne’ebe la hakmatek.

      Dala ruma  ita an rasik iha esperencia ida ne’e wainhira ita lakohi rona Jesus koalia, ita la husik Maromak Nia liafuan tranforma ita nune’e  wainhira hasoru desafios oi-oin iha moris, ita senti mesak, sente triste, iha depresaun, no  senti laiha ema mak ajuda ita maibe ida ne’e tanba Iha espiritu foer iha ita hodi hanoin hanesan ne’e tan ita la husik espiritu Jesus nian atu hakonu ita nia laran no ita nia moris. 

    Espiritu a’at nee bolu Jesus ho nia naran tan nia tauk Jesus iha autoridade atu hasai sira.  No sira hatene liu se mak Jesus. Sira hateten “Ami hatene ita, ita maromak nia oan Santo”, tan sira hatene katak prejenca Jesus nian sei mai halakon hotu buat ne’ebe mak la diak. Wainhira Jesus rona sira, nia dehan “ Nonok no Sai husi ema ne’e”. sira rona sira sai nonok hodi sai husi ema ne’e nia isin.  Tamba reino lalehan mak Jesus nia an rasik nia mai lori dame maromak nian, perdaun maromak nian, no forsa maromak nian. 

     “Nonok no Sai husi ema ne’e”. Se ita nonok ita mos bele kumpre ordem ne’ebe mak ita simu. Nonok hodi rona ne’e importante tebes ba ita idak-idak.  Nonok hodi rona laos baseia deit ba Espirito a’at, maibe ita mos tenke fo tempo hodi rona ita nia konsensia. Ita tenke buka tempo no fatin ne’ebe mak hakmatek atu ita bele foti desizaun ne’ebe mak diak. No mos bele baseia ba ita nia vocasaun nu’udar vida consagrada. Ita tenki nonok iha fuan, hanoin, atu nune’e ita bele rona saida mak ita nia Nai Jesus hateten mai. Dala barak ita atrapalha ho buat seluk la fo tempo atu hakmaan ita an. 

    Evangelho loron ohin nian fo hanoin mai ita idak-idak atu fo tempo hodi rona ho hakmatek, atu nune’e desizaunaun ne’ebe mak ita  foti bele sai diak liu tan. Atu nune’e ita bele fo ksolok ba ita an rasik, familia, sosiedade, Nasaun liu- liu atu fo onra ba Maromak.

                                                           

 By:   Irmã Cecilia Imaculada Sales De Araujo, OP.

 

 

Kontinua Le'e

“MAROMAK NINIA BOLU NO EMA NIA RESPOSTA"

 

DOMINGO BA DALA III TEMPU BAIBAIN

Domingo de Dei Verbum

 

  

Primeira Leitura: Jon 3:1-5, 1

Segunda Leitura: 1 Cor 7:29-31

Evanjelhu: Marcos 1:14-20

 

“Imi tuir Ha’u mai; Ha’u sei halo imi hakail-na’in ema nian”( Mc. 1:17).

 

Maromak bolu ema husi condisaun no situasaun nebe diferente no impossivel iha ema nia matan no ema nia oin hodi sai haklaken nain ba Nai nia liafuan.

Ne’e mak Leitura nebe’e ita sei rona wainhira Jesus bolu Nia Discipulo sira ba dala uluk hodi dehan: "imi tuir Hau mai; no Hau sei halo imi hakail-nain Ema nian". Discipulo sira Simão, André, Tiago e João, sira nia profisaun mak Peskador ou kail ikan. Ne mak sira nia servisu nebe’e sira hala’o hodi sustende sira nia necisidade moris nian.

Maromak bolu ita husi condisaun no situasaun nebee diferente katak: ita rona Jesus nia lian nebee bolu ita, karik wainhira ita balu iha hela natar laran,  tos laran, kafe laran, nst. Hanesan discipulo sira, sira rona Jesus nia bolu wainhira sira soe hela dai hodi kaer ikan. Jesus hatene momos hela sira nia servico nee, maibe tamba sa Jesus hakarak bolu sira ba profisaun foun?  Tamba sa discipulo sira husik kedan dai no bero hodi tuir Jesus? Wainhira Jesus bolu sira, sira konhese Jesus nee see?

     Belun doben sira, Jesus bolu ita hotu iha dalan nebe’e diferente maibe ho motivo nebe’e furak katak ita atu sai Ninia belun nebe’e besik liu Nia hodi fo sasin kona ba Nia. Tamba ne’e wainhira discipulo sira rona Jesus nia Lian, sira fo kedan resposta hodi troka sira nia profisaun. Evangelista hakerek klaru los katak: "Sira husik kedas dai, hodi Tuir Nia".

     Domingo ohin mos Domingo Dei Verbum nian nebee fo hanoin mai ita katak:  Maromak ninia Liafuan sira be ita rona lor-loron ne’e Liafuan nebee fo moris ba ita. Tamba ne’e, Jesus nia Lian nebe’e discipulo sira rona nee, Lian nebee nakonu ho estimado, domin, esperanca no kbiit. Tamba ne’e pescador nain ha’at rona no tuir kedan Jesus maski sira lakonhese Jesus nee se. Jesus nia lian ne mos haforsa tebes sira maski sira sente kolen hela ho servisu nebe’e sira hala’o. 

    Ita mos aprende uituan husi Evangelista Marcos nia hakerek nebe’e dalabarak uza liafuan “kedas” (immediately) atu fo hanoin mai ita katak wainhira ita simu knaar foun ou misaun foun, ita labele dada tempo maibe tenki fo resposta kedas hodi hala’o. Tempo ne’e importante iha ema hotu nia moris. Hanesan iha maluk Cinesa sira nia liafuan: 時間是金錢(Shíjiān shì jīnqián= tempo nee osan mean). Wainhira ita husik tempo  ne’e liu mak ita mos lakon osan.Jesus Ninia bolu ida ne’e hakarak mos ita nia resposta nebe’e lais hanesan discipulo sira. Sira nia resposta ba Jesus nia bolu ida nee tuir mai kedan ho responsabilidade foun katak sira ba atu haklaken. Jesus hateten:  "tempo to’o ona; Maromak Nia Reino besik ona. Hakribi imi nia sala hodi fiar liafuan diak." 

     Nudar cristaun, ita hotu simu kna’ar nebe hanesan katak: sai evangelizadora. Maromak bolu ita atu ba haklaken Ninia liafuan diak ba maun alin sira. Iha ita nia evangelizasaun nee, ita mos sei hasoru dificuldades no desafios henesan mos apostolu sira ho bero iha tasi laran nebe hasoru udan no Anin. Maibe ita tenke fiel nafatin ba Ida nebe’e bolu ita ne’e, basa Nia nebe bolu ita, sei guia ita no nunka husik ita atu monu. Importante liu atu fiar iha Nia liafuan nebe’e dehan: keta tauk, Hau sei hamutuk ho imi too mundo nee nia rohan. Hamutuk ho Nia mak ita bele hetan moris nee nia significa nebe klean atu ikus mai ita mos sei hananu: "Nai hatudu Ita dalan Mai hau" hanesan salmista hananu.

                                                            By: Irmã  Leonarda Da C. Evangelista, OP

 

Kontinua Le'e

HAKARAK SAIDA LOS IHA MORIS?

 

 

DOMINGO BA DALA RUA TEMPU BAIBAIN

 

Primeira Leitura: 1 Samuel 3:3b-10, 19

Segunda Leitura: 1 Cor 6:13c-15a, 17-20

Evangelho:  Jo.  1:35-42

 

 

HAKARAK SAIDA LOS IHA MORIS?

 

        Hanesan ema, ita iha  deseju oi-oin iha moris. Dala ruma ita iha confujaun atu hili saida mak ita hakarak lolos? Atu atinji hakarak sira ne’e liu husi   manera oi-oin mos.  

  Manera sira ne’e ita halo atu  fo satisfasaun ba ita nia an.  Balun hetan satisfasaun iha  osan, riku soin no poder. Sira ne’e hakarak acumula sasan, hakarak fo satisfasaun ba sira nia isin, hakarak ema gava sira, hakarak sai famoso no hakarak hatudu ba mundo katak sira bele halo buat hotu mesmu dala ruma sira tenki uza ema seluk atu atinji saida mak sira hakarak. Maibe iha balun hakarak moris iha  paz, iha esperansa no Ksolok. Sira ne’e kontente ho buat nebe sira iha,  moris simples no ho laran  fahe buat nebe sira iha atu ajuda ema seluk hetan diak.

     Iha istoria Jesus ho ninia primeiro discipulo acontese wainhira Jesus liu, Saun João Batista dehan ba ninia disipulo sira: “Maromak ninia Bibi oan mak neba”. Sira husik kedas João no tuir Jesus. Discipulo sira ne’e ema baibain, nebe kail ikan iha tasi ibun.

    Jesus husu ba sira: imi buka saida?sira la hatan Jesus ninia pregunta em vez  sira husu fali pergunta ida tan ba Nia mestri, ita hela iha nebe? Jesus dehan ba sira: mai hodi hare. Jesus mos la fo resposta ba sira maibe nia convida sira atu tuir Nia.

    Jesus convida ita hotu atu tuir nia. Nia la forsa ita maibe nia bolu no hili ita atu tuir nia. Nia fo liberdade ba ita atu  hili.

    Hanesan ninia discipulo sira, iha momentu neba sira decide atu tuir Jesus sira husik buat hotu hodi tuir Jesus.

   Convite ne’e ba ita hotu. Ita koko reflete no hanoin didiak ba convite ida ne’e. O hatene ona, saida mak o hakarak los iha o nia moris? Mai hodi tuir Nia. Hanesan discipulo sira, Ita precisa  decide didiak  saida mak ita  hakarak, atu nune’e ita sei la arepende ho desizaun nebe ita foti. Tuir Jesus ho fuan nebe livre sei hetan Ksolok lolos.

 

Reflesaun Husi: Irma Maria de Fatima Pui, OP

 

 

Kontinua Le'e