DOMINGO
BA DALA XXV TEMPO BAIBAIN NIAN
Primeira
Leitura : Livro
Sabedoria 2, 12a;17-20
Segunda
Leitura : Tg, 16-4, 3
Belun doben sira mak Cristo hadomi!
Ohin, ita tama ona ba iha Domingo
XXV Tempo baibain tinan liturgia B nian. Na’i Maromak futar liafuan ba Domingo
ida ohin, liu-liu iha Evangelho, descreve kona ba, Jesus hato’o ba Nia escolante sira, ba dala rua nian kona ba sentido
husi terus, cruz no ressurreição.
Iha sorin seluk, Jesus mos hanorin Nia escolantes
sira katak atu tuir Jesus, labele iha intenção konaba posição ou poder, maibé
precisa haraik-an no halo-an kiik hodi sai ema hot-hotu nia atan. Molok atu
hakat ba oin, mai ita ba compreende uluk sentido
husi Jesus nia terus, ne'ebé ohin Jesus hato’o ba Nia escolante sira.
Jesus maski Maromak Oan, maibé dala barak Nia la
hatudu Nia-An ou Nia la gava Nia-An ba Nia escolante sira katak Ha’u ne’e
Maromak Oan, maibé dala barak Jesus hatudu Nia-an iha escolante sira nia leet
nudar ema bai-bain, ema simples. Até Jesus rasik dehan ba Nia escolante sira
katak “ema sei hewai Nia, ema sei hedi
Nia ba cruz, maibé Nia sei moris hias husi mate”.
Expressão Jesus nian ne’e mosu dala tolu iha
Evangelho Marcos, Mateus, no Lucas. Primeiro:
Mc 8, 31-33; Mt 16, 21-23; Lc 9, 22. Segundo:
Mc 9, 30-32; Mt 17, 22; Lc 9, 43b,-45. Terceiro:
Mc 10, 32-34; Mt 20, 17-19; Lc 18, 31-34.
Iha primeira expressão nian, Jesus
haktuir katak ema sê hakarak tuir Nia, sei saran nia moris. Significa Jesus
hakarak atu dehan katak ba ema sê de’it nebé hakarak lao tuir Jesus nia ain
fatin precisa fo-an tomak, dedica-an tomak, até sacrifica nia-an tan Jesus nia
Naran.
Iha segunda expressão nian, Jesus haktuir katak ema sê hakarak tuir Nia, la’os atu
ambisi ou buka posição di’ak, ou buka tuur fatin nebé aas, maibé precisa halo
nia-an ou haraik-an hanesan labarik-oan.
Iha terceira expressão nian, Jesus haktuir kona prontidão, sai hanesan atan ou
disposição hodi serbi malu. Husi expressão tolu ne’e, Jesus hakarak lori Ninia
escolante sira atu tama klean liu ba laran hodi compreende sentido husi cruz no
ressurreição.
Besik atu tama daudaun ona ba Jerusalém, Jesus
hakarak no esforço makaas hodi hanorin escolante sira atu sira bele compreende
didi’ak kona ba cruz no ressureição. Durante Jesus nia viagem
hamutuk ho Nia escolante, Jesus la koalia kona ba posição ou poder maibé, Jesus
koalia liu kona ba crus no ressureição. Tamba ne’e halo escolante
sira semakin beik liu tan no halo sira nunca atu bele compreende cruz no
ressurreição nebé Jesus koalia durante Jesus viagem hamutuk ho sira to’o Jesus
mate iha cruz no moris hias husi mate.
Tuir escolante sira nia comprensão katak Jesus ne’e
labele mate nudar ema na’ok ten iha cruz, maibé Jesus ne’e sei moris naruk iha
mundo hodi sai ema boot, ema nebé iha poder atu bele ukun Judeu sira iha tempo
neba, nune’e escolante sira bele hetan mos posição nebé di’ak, balun ministro,
balun secretário, balun director geral. Maibé, la’os buat sira ne’e mak Jesus
Ninia intenção atu hanorin ba escolante sira, la’e, Jesus hanorin escolante
sira katak atu sai boot, precisa haraik-an hodi simu nia cruz lor-loron no la’o
tuir Jesus.
Jesus hakarak hanorin Nia escolante sira atu
compreende didi’ak katak atu sai boot sei hasoru susar boot, sei hasoru terus
oi-oin, sei hasoru lia bobar no lia falsu oi-oin, hanesan ita rona iha Primeira Leitura, Livro Sabedoria ohin
haktuir katak ema aat sira husi mundo ne’e nian sei tau hani ba ema di’ak sira
hodi hasusar nian, tamba sira lakoi tuir nia hahalok di’ak sira, sira lakoi
tuir nia ukun-fuan sira, sira sei tolok nia, fo terus nian, hodi sukat nia paciência
no sira sei lori nia ba mate aat, no ikus mai sira halo duni ida ne’e ba Jesus
hodi haterus, baku Nia, hedi Nia iha Cruz hanesan ema naok ten, maibé liu loron
tolu Jesus moris hias husi mate.
Cruz ne’ebé Jesus hakarak
dehan ba Nia escolante sira iha tempo neba mak saida? Cruz ne’ebé Jesus atu
dehan ba Nia escolante sira la’os kona problema social, la’os kona ba problema
aihan, la’os kona ba problema osan laiha, la’os kona ba uma laiha ou hatais
laiha, maibé Cruz ne’ebé Jesus hakarak dehan ba Nia escolante sira iha tempo
neba mak rezeição husi ema Judeu sira iha tempo neba, ne’ebé lakoi simu Jesus
nia doutrina.
Tamba ne’e, mak Jesus dehan, ema sê hakarak tuir
nia, ema ne’e tenki pronto simu nia cruz lor-loron, katak pronto simu rezeição
iha tempo saida de’it iha fatin nebé de’it. Ema nebé hakarak tuir Jesus, pronto
paciência nafatin wainhira ema mundo ne’e nian koalia aat hasoru, pronto
wainhira ema mundo ne’e nia koalia liafuan aat hasoru, pronto wainhira ema
mundo ne’e nian hewai no la simu tamba Jesus nia naran. Ema nebé pronto ho
laran tomak hodi simu ho paciência nafatin hasoru hahalok aat hotu husi ema
mundo ne’e nian, ida ne’e mak hatudu momos katak ema ne’e pronto tebes duni
simu nia cruz hodi la’o tuir Jesus.
Jesus terus, hafoin terus no mate iha cruz, maibé
Jesus la’os hela metin ba nafatin iha cruz, maibé Jesus moris hias husi mate ka
ressureição. Atu ba to’o ressureição precisa liu husi terus no cruz. “Wainhira laiha ressurreição, significa
laiha terus no cruz. Wainhira laiha terus no cruz, significa laiha
ressurreição”. Maibé, ba dala rua ona mak Jesus koalia kona ba cruz no
ressurreição maibbe escolante sira nafatin la compreende Jesus nia lia hanorin
ne’e, basá, buat nebé mosu iha escolante sira nia hanoin ou intenção escolante
sira nian mak karik Jesus mate, sê los mak sei sai boot hodi troka ou tuur iha Jesus
nia fatin.
Nudar Maromak Oan, Jesus hatene momos kona ba
escolante sira nia intenção. Maski Jesus hatene di’ak kona ba escolante sira
nia intenção ida ne’e, maibé Jesus la hirus sira maibé Jesus buka maneira atu
hanorin escolante sira kona ba se mak atu boot liu hotu. Nune’e, Jesus hahu
hanorin hodi dehan ba sira, se mak hakarak atu sai boot liu hotu, la’os atu
tuur iha fatin aat ou hetan posição, maibé sê hakarak sai boot precisa halo-an
nudar atan hodi serbi ema selu, nia la’os hamriik iha posição ida uluk liu maibé
nia hamrik iha posição ida ikus liu hodi serbi ema hot-hotu. Claro katak, hodi
serbi ema hot-hotu, ida ne’e mak sei valor boot liu wainhira hakarak sai Jesus
nia escolante. Jesus rasik halo ida ne’e, serbi ema hot-hotu nudar atan, maibé
ikus mai sai liurai ba ema hot-hotu. Jesus nia moris tomak inspira ema hotu atu
hetan moris haksolok, no ema hot-hotu bele hetan salvação tamba Nia.
Jesus mos hanorin Nia escolante sira atu la’os simu
de’it ema boot, katak ema sira nebé iha sasan ou iha riku soin barak maibé simu
ema kiik sira hanesan labarik sira. Significa simu ema ema hot-hotu ho buat
saida de’it mak ema iha, bukan pilih
kasih melainkan kasian pada semua orang. Simu ema la’os tamba ema halo buat
di’ak ou ema fo sasan, maibé simu ema ho realidade saida de’it mak ema iha
tamba ema hot-hotu iha dignidade nebé hanesan iha Maromak futar oin. Ema nebé hatene simu ema seluk iha nia moris
tamba Maromak horik iha nia fuan. Ida ne’e mak espírito nebé escolante ida
precisa halo wainhira hakarak tuir Jesus.
Simu cruz iha relação ho simu ema hot-hotu.
Significa precisa simu terus hotu husi mundo ida ne’e hanesan Jesus simu terus nebé
haterus husi ema mundo ne’e nian, nune’e de’it mak ita hatene simu ema seluk ho
fuan no ho domin tomak hanesan buat sa mak Jesus halo iha Nia moris tomak to’o
mate. Tamba ne’e mak Jesus dehan, ema sê hakarak sai boot, nia la’os tur iha
trono leten aas liu, maibé nia tur iha kraik hanesan nudar atan hodi serbi ema
hot-hotu, hanesan Jesus rasik halo.
Husi Jesus nia expressão tolu nebé ita
rona iha evangelho ohin, “fo-an, la buka
oin, pronto serbi”, hakarak dehan saida mai ita kona ba atu tuir Jesus. Primeiro,
husi expressão tolu ne’e, hakarak hanorin ita katak atu tuir Jesus ita precisa
fo-an tomak ba Jesus, husik Jesus mak forma ita nia-an tuir Jesus nia hakarak, la’os
tuir ita nia hakarak ou la’os tuir ita nia vontade rasik. Segundo, tuir Jesus la’os
atu buka oin, la’os atu hetan posição nebe di’ak, maibé buat nebé nudar
escolante ida soi atu hetan ou simu mak haksolok basá manan naran hakerek iha
lalehan.
Atu bele hakerek iha lalehan, ita precisa halo
saida? Halo tuir buat saida iha Segunda
Leitura ohin, São Tiago nia surat dehan, “buka halakon laran moras malu no hirus malu, basa iha fatin nebe iha
laran moras malu no hirus malu, iha neba sei iha hahalok aat oi-oin”. Nune’e
de’it mak ita bele manan no ita nia naran sei hakerek mos iha lalehan. Terceiro,
atu tuir Jesus, ita la’os ba ho ita nia interesse pessoal maibé husik ita
nia-an atu Ida nebé aas liu mak guia ita no sei lori ita ba fatin nebé nebé
Maromak rasik mak prepara ona ba ita ida-idak. Maski to’o oras ne’e, ita
hot-hotu la hetan buat hotu nebé Maromak hakarak ba ita, ou Maromak prepara ba
ita, maibé ita fiar nafatin katak Maromak ne’e sempre laran luak nafatin ba
ita, Maromak sempre prepara nafatin yang terbaik ba ita.
Importante ita buka fiar metin nafatin iha Maromak
nudar ita nia Criador, fiar nafatin
iha Jesus Cristo nudar ita nia Salvador
no Redentor nebe sei lori ita ba to’o
ressurreição final. Ida ne’e de’it
mak ita precisa hamoris nafatin iha ita nia moris, nudar Jesus nia escolante
to’o mate…..AMEN.
Reflesaun Husi: Irmã Zelia dos Reis Nunes, OP