Misionarias Dominicanas do Rosario

centanario de la fundacion de la congregacion

Misionaria

celebrasaun sentenariu Oe-cusse

Santo Domingos de Gusmao

Hablaba Siempre de Dios y con Dios ifeliz dia!

Missionarias

viajem dahuluk ba Maldonado

Missionarias Dominicana

celebrasaun Eukaristika 100 anos

Image de Missionarias

Maldonado Peru

Comunidades missionarias iha Timor-Leste

Comunidades missionarias iha Timor-Leste

Missionarias

enkontru nasional Juventude Dominicano

Friday, April 28, 2023

“Jesus Mak Ita Nia Portaun. Ema Ne’ebé Mak Tama Liu Husi Nia Sei Hetan Salvasaun No Moris Rohan-Laek”

 

DOMINGO BA DALA IV TEMPO PASCUA

Primeira Leitura – Apos. 2:14ª,36-41

Segunda Leitura – 1Ped. 2:20b-25

Evangelho – Jo. 10:1-10

Domingo ba dala IV tempo Pascoa sai hanesan Domingo “BOM PASTOR” nian. Tinan-tinan ita hotu rona Jesus nia lia- menon no promesa katak Jesus mak ita nia Bom Pastor (Bibi-atan diak), nomos ita nia matadalan no lori ita ba fatin ne’ebé mak seguro no we’e matan malirin. Bibi-atan di'ak, hatene ninia bibi sira, no prontu atu hasa'e sakrifísiu hotu ba sira-nia moris-di'ak. Nunee mós ho Jesus, nia hatene didi'ak ita, nia lori ita ba seguransa no tau matan ba ita-nia presiza hotu. Bibi-atan ne'ebé di'ak mak metafór ne'ebé Jesus uza iha Evanjellu São João.

Nia mak bibi-atan ne'ebé fó ninia moris ba bibi-malae sira, no nia hatudu ninia domin no ninia dedikasaun ba ninia dixipulu sira. Bibi-atan ne'ebé di'ak hatene ninia bibi-malae no sira hatene nia, no sira harii relasaun ne'ebé kle'an no besik.

 Jesus bolu ita, ho ita naran no lori ita ba moris rohan-laek, hodi fó matadalan nebe lialoos. Nudar Bibi-Atan ne'ebé Diak nia ilas mak Jesus fó sai ninia laran-sadi'a, ninia kuidadu, no ninia sakrifísiu sira, hodi fó ezemplu ne'ebé kbiit-laek kona-ba saida mak signifika atu la'o tuir nia no iha moris ne'ebé serbí ema seluk.

Iha Evanjellu São João, Jesus uza metafór portaun nian atu deskreve ninia knaar nu'udar dalan úniku ba moris rohan-laek. Nia mak portaun ba bibi-malae sira, no dalan ida de'it atu tama ba bibi-malae nia luhan mak liuhusi nia. Ema naran de'it ne'ebé koko atu tama liu husi dalan ne'ebé la hanesan mak na'ok-teen, imajen ne'ebé kbiit boot kona ba  Kristu nia eskluzividade no ninia knaar ne’ebe uniku nu’udar salvador ba mundu. Liuhusi ninia mate no moris-hias, Jesus fó dalan ida de'it atu sai Maromak nia belun no simu prezente moris rohan-laek nian.

Jesus dehan katak bibi-malae sira hatene bibi-atan nia lian no la'o tuir nia tamba sira rekoñese ninia lian. Nuudar ita uza tempu hamutuk ho Jesus, ita aprende atu hatene ninia lian no halo tuir ninia matadalan sira. Liuhusi orasaun no lee Maromak nia liafuan, ita hakle'an liután ita-nia relasaun ho Jesus no komprende liután ninia hanorin sira. Bainhira ita rona liu tán ba ninia lian no halo tuir ninia matadalan, ita sei hetan liután moris ne'ebé nia promete ba ema hotu ne'ebé fiar iha nia. Hodi aprende atu rekoñese bibi-atan di'ak nia lian, ita bele moris ho hakarak, ksolok no kumprimentu, ne'ebé dirije husi ninia matenek no domin.

Iha São João nia Evanjelho, Jesus deskreve nia an nu'udar Bibi-Atan Diak ne'ebé fó ninia moris ba ita. Nia mós hanesan portaun ne'ebé ita tama ba moris rohan-laek, hodi fó oportunidade ba ita atu hetan esperiénsia moris ne'ebé nakonu ho buat ne'ebé mai husi relasaun ne'ebé kle'an ho nia. Bainhira ita rona ba ninia lian no la'o tuir nia, ita hetan moris ne'ebé iha objetivu no signifikasaun ne'ebé iha haksolok, dame, no kumprimentu. Mai ita haree nafatin Jesus nu'udar ita-nia bibi-atan no matadalan, hodi tau fiar ba ninia domin no matenek hodi lori ita liu husi dezafiu no inserteza sira iha ita-nia moris, no ba ninia laran-di'ak ne'ebé nakonu ho domin.

“Jesus nu'udar bibi-atan ne'ebé di'ak mak ezemplu ne'ebé perfeitu kona-ba domin, kuidadu, laran-sadi'a, sakrifísiu, fiar no salvasaun ba nafatin.”

Reflesaun husi: Irmã Julieta da Costa, OP

 


 

 

Saturday, April 22, 2023

HELA HO AMI BASÁ KALAN BESIK ONA

 

TECEIRO DOMINGO DO ADVENTO

 

 

1a. Leitura: Apos.. 2, 14.22-23

2a. Leitura: 1 Pe.1, 17-21

Evangelho:  Lc. 24. 13-35

 

Iha leitura no Evangelho Domingo oihn nian fo hanoin fali ita kona journada escolante nain rua nian nebe sira lao ba fatin dook atu hasoru Jesus Nazare sira lao iha dalan hodi hanoin no reflecte kona ba Jesus liu-liu  ba acontesemento nebe Jesus moris hias.

Sira duvidas maibe sira laran ba dinas no fiar metin buka nafatin, maski sira hasoru dezafius barak maibe sira laran manas nafatin.  Liu housi susar no terus mak Maromak besik liu ita se wainhira ita hakaas an hanesan eskolante nain rua ne’e.

Sira nain rua matan foun lahatene buat ida wainhira Jesus halo milagre nia kaer paun fo bensa no fahe ba sira hafoin sira nain rua foin hatene ou hanoin kona esperiensia sira nebe uluk sira hamutuk ho Jesus. Sira nia matan nakloke, laiha duvidas hodi haumenta tan sira nia fiar.

Iha ita nia moris mos dala barak ita rona akontese ruma ita la fiar wainhinra ita la hare ho matan hanesan mos escolante sira,nebe hamutuk ho Jesus iha tempo barak ,lao hamutuk, han hamutuk,hela hamutuk mai ita ida-idak aprende housi Evangelho domingo ohin nian ne’ebé hanorin ita atu loke fuan no laran hodi fiar no la’o ba buka Jesus nafatin iha ita nia moris tomak.

Mai ita convida Nia atu hela hamutuk nafatin ho ita iha ita nia moris lor-loron nian. Jesus ne’ebé moris hias la’o ho ita lor-loron. Nune’e hateke ba oin no la’o ho aten brani hasoru moris maske dala barak hasoru desafios oi-oin.

Hanesan mos apostulo nain depois recunhese Jesus sira ba hodi haklaken katak Jesus moris hias ona.

 

Reflesaun Husi: Irmã Rosentina Anna De Deus, OP


Saturday, April 15, 2023

PAZ HELA HO IMI!

 

DOMINGO DARUAK TEMPU PASCUA

1a. Leitura: Apos.  2:42-47

2a. Leitura: 1 Ped. 1:3-9

Evangelho: Jo. 20:19-31

Reflesaun Domingo  daruak tempo Pascua nian, ne’ebe lori hikas ita iha moris foun Cristo Ressureição. Eucaristia lori ita hola parte ihe wé be sai husi wé matan maksoin nian Ne’ebé hamos ona ita nia sala no hafoun ita husi Espiritu naroman nian.  Basá Eucaristia ne’e mak halo Domingo ne’ebé ita hanaran “Nai nia loron”.

    Cristo ne’ebé ohin ita celebra nia moris hias; husu Nia atu renova ita ida-idak nia vida moris sai hanesan presente ida ba ita an rasik hodi reflete liafuan hirak nebe ita sei rona iha leitura no evangelho sira no tau iha ita nia hanoin situasaun ohin loron nian nebe mosu iha ita nia leet.

Iha Leitura sira  fo sai sentidu ezensial rua: Kona ba Paz no Domin ne’ebe apostolu sira  esperencia iha ema kiak sira nia le’et no Hare ba apostolu sira nia sasin fiar kona ba Jesus nia moris hias

Iha  Evangelho São João,  Jesus hanorin mai ita atu hatene perdua malu, hadomi malu no hatene simu malu. Ida ne’e mak ukun fuan lolos nebe Cristo husik hela mai ita.

Husi Reflesaun hirak ne hau lori ita hotu ba komprende katak kristu la sai sasukat ba ema ida. Nia ne’ebe hanorin ita oinsa mak sai imagem ba ema seluk, sai parseiro diak ba ema seluk hodi servi maun alin sira ho domin no paz ne’ebe lolos.

Jesus temi liafuan “paz hela ho imi” iha loron ulun semana nian katak iha loron domingo. Liafuan ne’e dirige ba apóstolo sira nebé hela metin iha uma laran no odamatan taka metin tan tauk ema judeu sira. Paz Jesus nian, paz nebé diferente ho mundo nian. Tan paz ne’ebé mundo ofrece liu husi armas, funu, etc. Enquanto paz Jesus nian mai husi fruto/fuan Ninia moris hias. Katak paz ne’ebé mai husi cruz. Paz ne’ebé halo ita hakmatek no mos halo ita sai husi ita nia an hodi ba hasoru ema seluk. Jesus Cristo moris hias nia Paz mak nudár ponto de partida ba ita nia dalan fiar nian. Significa ema se mak moris lolós iha Paz ida ne’e, nia la tauk, nia la lao mesak nem hakiduk iha desafios moris nian eh desafios missão nian.

Jesus la’os lori deit paz maibé Nia rasik nudár paz. Ita bele haré hetan, Jesus nudár dame eh paz, wainhira Nia presença iha apóstolo sira le’et no hatudu daudaun ba sira, Nia liman no sorin kanek. Haré tiha Jesus, apóstolo sira haksolok teb-tebes. Ksolok ida ne’e duni mak kore no harahun apóstolo sira nia tauk, fuan nakukun, laran mukit, laran tauk, laran la hakmatek no laran rua-rua. Ksolok eh paz ida ne’e mak fó hikas esperança no confiança ba apóstolo sira hodi simu “kbi’it Espírito Santo”.

Reflesaun lori ita ba kontempla maneira Jesus nian ne’ebe nia hanorin nia apostolu sira no husu mai ita oinsa ita atu halo tuir. Hanesan ita rona iha Evangelho, ita haré tempo judeu ida nia reação no sarani Judeu ida nia reação. Nudár Judeu nia dehan: Wainhira hau la tau hau nia liman fuan iha Nia Kanek hau la fiar. Maibé wainhira nia koko Jesus Cristo Nia presença hodi husu ba Nia atu hatama nia liman fuan iha Kanek sira, São Tomé fiar kedan no Jesus husik hela lia menon ne’e ba nia no ba ita ohin loron: ó fiar tan ó haré hetan, rahun diak ba hirak ne’ebé biar la haré sira fiar.

Ba ita sira fiar nain ohin loron nian Cristo Nia Liafuan ida ne’e mak fo coragem no naroman ba ita tomak. Dame eh paz lolós mak ida ne’e, ita bele kaer São Pedro nia liafuan iha nia primeira carta ba sarani sira hodi rona nia dehan nune’e: Biar imi la haré Cristo imi hadomi Nia, biar imi la haré imi fiar Nia. Paz mos ita bele dehan ema hotu nebé tuir Jesus Cristo ne’e mesak maun-alin, haré malu diak, tulun malu, halo caridade ba malu, reza hamutuk, haraik an ba malu, la karak ba malu, hadomi malu hanesan los ema uma laran ida deit, fahe sasan ba malu, sira nebé iha kbiit barak no boot ba tulun sira nebé kbiit laek. Ita rona buat ne’e iha primeira leitura ohin nian.

Cristo nia moris hias haroman ita atu ita keta hela metin nafatin iha ita nia toman a’at no moris nakukun sala nian. Maibé hader, la’o no moris tuir Jesus Cristo ho neon ida no laran ida, fiar ida no neon ida mak moris ho hakmatek, haré malu, laos ho ódio, laos atu desfama malu, laiha vingança, laiha karak ten, laiha aten tós, laiha fuan tós, maibé ema hotu moris lós hanesan família ida deit iha Cristo.

Aksaun Jesus nian ne’e husik hela mensagem mai ita katak: medida lolos atu sukat ita nia domin no paz ba maluk sira seluk hatudu husi ita nia disponibilidade atu servi -an tomak sem (reserva) ba ema seluk nia di’ak no ba bem comum ema hotu nian. Assim seja!

Reflesaun Husi: Irmã Alzira F. dos Reis,OP


 

Saturday, April 8, 2023

RATE MAMUK LAOS LIA FUAN MAMUK

 

DOMINGO DE PÁSCOA

1a. Leitura: Apos. 10:34A,37-43

2a. Leitura: Col. 3"1-4

Evanjelho: Jo. 2:1-9

          Ita moris tan ita iha fuan, wainhira ita nia fuan para hodi halao ninia funsaun ho diak mak bele dehan katak ita mate. Nune’e  ohin loron, nudar loron ksolok  no loron kmanek ba ema no Criatura tomak; tan Cristo manan terus, salan, no mate ho ninia moris hias. Basá  Jesus Cristo la moris hias karik husi mate ita nia fiar ne’e buat le’et ida deit, nebé nia hun no abut laiha, tuir Saun Paulo dehan ba ema corinto sira.  Maibé tanba Jesus Cristo moris hias duni husi mate, nia salva ema moris no mate sira  nia klamar;  Nia moris duni husi mate, hodi halo rate mamuk.  Rate mamuk,  ne’e laos lia fuan mamuk; maibé ne’e realidade concreta be akontese duni  iha rai klaran ne’e, ho sinal sira hanesan tuir mai ne’e:

         Rate mamuk laos lia fuan mamuk tan Jesus nia isin maten laiha rate laran. Apostolo sira mak fo’o sasin rasik ba tragedia ne’ebé hahu ho terus no susar oi-oin, fuan rahun, mata wen sulin, maibé remata ho moris hias be lori ksolok no dame, halo  ita ema nia fiar hetok hetan abut klean liu tan iha Cristo, Nai no ita nia maksoin.

         Rate mamuk laos lia fuan mamuk, tan Jesus mosu iha Apostolo sira nia le’et, hatudu  katak Nia  moris hias duni husi mate. Apostolo sira rasik mak sasin kona ba Jesus wainhira nia mosu iha sira nia le’et hodi fo’o sai realidade tomak fiar nian, ba ita ema. Nune’e, Uluk liu Jesus mosu ba Maria Madalena, tuir mai nia mosu ba feto sira be ba rate, nia mosu ba apostolo nain rua be iha dalan ba emaus, nomos ba apstolos sira hodi dehan:“Keta ta’uk, imi ba fo hatene ba Ha’u nia maun-alin sira atu ba Galileia. Iha neba, sira bele hare Ha’u. Tanba sa mak tenki ba Hetan nia iha Galileia basá iha Galileia duni mak Jesus bolu ninia apostolo sira Simão Pedro, andre no Tiago, no iha galileia duni mak Jesus halo milagre ba dala uluk.  Ikus liu nia mosu ba São Paulo hodi bolu São Paulo sai apostolo Cristo nian wainhira nia moris hias ona. Lalaok hirak ne’e duni mak halo apostolo sira laran manas hodi fiar no haklaken Nai naran ba ema mundo tomak, rona nai futar lia, iha lian oi-oin, sira ida-idak rona Nai Maromak nia lian hodi fiar.  Ne’e  mak faktus concretos kona ba Jesus  nia moris hias, tan ne’e rate mamuk laos lia fuan mamuk.

          Ita ema fiar nain sira, Ita hasoru Jesus iha ita ida-idak nia experiencia moris nian, wainhira ita koko Nai Maromak nia presenca iha ita nia moris. Tan ne’e,  ita fiar ba Maromak moris nia hun, tan Jesus moris hias tiha ona husi mate hodi kasu ita hotu husi salan eh pecado nia atan. Nune’e duni mak ita fiar hodi laran metin.

         Nai Jesus saran nia a’an hodi mate iha ai Cruz Santa tan ita hotu nia salan, tan ne’e ita nia fiar precisa hetan abut klean iha Nia nebé mate  ba ita nia salan ne.

Liturgia ohin loron nian, hafutar ho Nai nia kmanek sira, atu fo’o hatene mai ita katak Maromak be ita fiar laos Maromak mate sira nian, maibé Maromak moris, nia nebé manan mate hodi kasu ita ema nia salan, hodi fo’o hikas liberdade be ema dadur, ksolok ba ema moras neon metin ba ema fiar nain sira.  Ita hotu be nudar ema fiar nain, hakoi tiha ita nia a’an no ita nia hahalok a’at sira hotu, odio, laran moras, hanoin a’at, tolok, naok, no hanoin a’at oi-oin be hafoer ita  nia isin no ita nia klamar hamutuk ho Cristo nia mate. Atu nune’e wainhira Cristo moris hias fali husi  mate, no ho we batismo ita sai ema foun, iha Cristo ressucitado, ita hola ilas foun Nai, ema no hahalok tuan uluk nian, ita hamout hotu ho Cristo nia mate. Maibé ho nia moris hias lori fali  mai ita roman foun moris hias nian, atu ita mos fiar ho laran metin. Mistério  Pascoa nian, nudar mistério Cristo nia terus mate no moris hias nian, iha nebé ita celebra hodi dehan Nai Ami fo’o hatene ita nia mate, ami haklaken ita nia moris hias, Nai Jesus hi’it a’an mai ita nia neon no laran liu husi nia isin no ran be ita simu iha Eucaristia sai we matan moris rohan laek nian, ba ita nia isin no klamar. Tanba ne’e, o mai missa o liu rai, la mai missa o atan.

           Cristo liurai lalehan no  mundo tomak nian, Nia  ukun sasan hotu lalehan no rai nian,  wainira nia horik iha ita nia fuan Nia  horik ho ita, maibe  wainhira ita la mai missa ita atan. Ita sai tiha sala nia atan, pecado nia atan, sasan nia atan, baruk ten nia atan, to mate nia atan. Cristo ho nia mate no moris hias manan ona mate no moris hias hodi soi ita ema husi mate no salan nia ukun tan ne’e loke o fuan ba hodi tau fiar iha Nai Maromak. Amen

 

Reflesaun Husi: Irmã Gragiela do Nascimento, OP