Misionarias Dominicanas do Rosario

centanario de la fundacion de la congregacion

Misionaria

celebrasaun sentenariu Oe-cusse

Santo Domingos de Gusmao

Hablaba Siempre de Dios y con Dios ifeliz dia!

Missionarias

viajem dahuluk ba Maldonado

Missionarias Dominicana

celebrasaun Eukaristika 100 anos

Image de Missionarias

Maldonado Peru

Comunidades missionarias iha Timor-Leste

Comunidades missionarias iha Timor-Leste

Missionarias

enkontru nasional Juventude Dominicano

Wednesday, July 28, 2021

HAMLAHA NAFATIN BA AI-HAN MORIS LOLOS NIAN

          

          DOMINGO BA DALA XVIII TEMPU BAIBAIN NIAN

 

                           1a. Leitura:Ex. 16:2-4, 12-15

                           2a. Leitura: Ef. 4:17,20-24

                           Evanjelho: Jo. 6:24-35

 

Ai-han mak necessidade básico ita ema moris nian. Iha moris loron – loron ema hotu preukupa ho serviço hodi buka ai-han atu sustenta moris ne’e.  Pão no na’an, hare no batar, fehuk no ai-farina mak ai-han isin nian nebe ita ema han atu moris.

 Ita nobun no ita ida-idak certamente precisa duni ai-han ba kabun no hetan mos graça husi Maromak. Sente hamlaha no hamrook indica katak ita nia isin precisa duni ai-han atu salva sira nia moris. Liliu iha tempo pandemia nia laran, maluk barak lakon sira nia serviço e ikus mai terus tamba hamlaha. Maibé, nudar ema fiar nain, ita mos precisa hatene hodi fiar katak isin nia necessidade refleta mos klamar nia necessidade; basá, moris aban bainrua nian hahu dadaun ona husi saida mak ita halo agora.

Liu husi Sacramento hirak nebe’e ita simu, lori mai ita grasa foun atu hatene katak sei iha mos moris loron aban nebe ita fiar maibé, ita la bele hatene tuir katak: mistério da fé. Tamba ne’e, Evangelio ohin nian Jesus convida no dehan mai ita katak: “keta haka’as an atu hetan ai-han nebe loron baluk nian no mohu lalais, maibe ai-han nebe hela nafatin ba moris rohan laek; nebe Oan Mane sei haraik ba imi” (Jo.6:27). Ai-han ida nee mak Jesus rasik, katak ita fiar Nia liafuan sira hotu be Nia haklaken. Tamba ne’e Nia dehan: “Ha’u mak ai-han moris nian: ema nebe hakbesik mai Ha’u, nia sei la hamlaha tan, ema nebe fiar Ha’u, nia sei la hamrok tan” (Jo.6:35).

Iha ponto rua mak ita bele reflete iha Evangelio ohin nian.  Primeiro, Jesus mak aihan moris ita ema nian fisicamente (bodily food). Jesus nia atendemento ba ema lubun ne’ebé tuir no rona Nia hanorin ne’e lori milagre boot ba sira nia moris liu husi pao ho ikan be sira han. Sira nia isin satisfeita maibe sira nia klamar seidauk sente bosu tamba sira nia preukupasaun ne’e ba isin nian deit.  Sira nia matan hare’e deit mak pão ho ikan be sira han, mas sira nia fuan seidauk nakloke atu fiar iha Jesus hanesan Maromak oan.

Jesus la’os deit ita nia necessidade basico ba isin nian, maibe mos ita klamar nian. Tamba ne’e iha ponto tuir mai ita reflete punto segundo nian mak kona ba Jesus hanesan ai-han ba ita nia espiritualidade (Spiritual food). Ninia liafuan sira encoraza ita atu buka ai-han Espiritual nian. Ai-han ba isin nian ne’e sei la fo moris rohan laek mai ita, tan ita ema laos moris deit ho ai- han maibe moris mos ho liafuan Maromak nian (Mt. 4:4). Tanba nee mak Jesus tenik katak; “Ha’u mak pão moris be tun husi lalehan (Eucaristia), ema se han ai- han (comunga bebeik), se hetan moris ba nafatin. Ema se mai to’o Ha’u, nia sei la hamlaha tan”.

 Maluk doben sira, mai ita haka’as an atu buka la’os deit ai-han ba isin nian, maibe mos ai-han Espiritual nian. No ita hotu fiar katak Jesus mak ita nia necesidade basico ba ita isin no klamar. Iha Nia, ita sei la hamlaha no hamrok tan. Ninia presensa iha ita moris sei lori mai ita moris rohan laek no sei satisfeita ita nia isin no klamar nia hakarak, katak Nia presensa fo ksolok no laran metin bai ta moris. ita Ita harohan atu Nai haraik Ninia Espirito atu anima nafatin ita iha buat hotu ne’ebé ita hala’o. Amen!

 

Reflesaun  Husi: Irmã Leonarda Da Conceição Evangelista, OP


 

 

Friday, July 23, 2021

UITOAN MAIBE NATÓN

 

             

DOMINGO BA DALA XVII TEMPU BAIBAIN NIAN

 

                           1a. Leitura:2Re. 4:42-44

                           2a. Leitura: Ef. 4:1-6

                           Evanjelho: Jo. 6:1-15

 

     Laifuan diak ohin loron nian ba hau hanesan istória fiar nian ne’ebé furak no interesante tebes. Uluk knanain husi istória ida ne’e,  ita hare ba diálogo entre Jesus ho ninia discípulo sira antes acontese multiplicação de pão.

    Wainhira Jesus foti matan hodi hare katak ema lubun boot mai hasoru Nia, Nia dehan ba Filipe, Ita sei sosa hahan iha ne’ebé naton ba ema sira ne’e atu han?Nia koalia nune’e atu koko nia, basá Nia hatene ona saida mak Nia atu halo. Ita sosa hahan naton ba sira atu han.  Jesus fo garantia katak sei iha hahan natón ba hot-hotu.

    Filipe hatan ba Nia: pão osan atus rua mos sei la to’o mesmu  ema ida-idak sei simu uitoan. Filipe  ninia hatan hatudu katak nia iha dúvida, mesmu iha natón mos sei falta, sei la to’o nafatin.

  Discípulo ida tan ho naran André, Simão Pedro nia alin hateten ba Nia: Iha ne’e iha labarik oan ida ho pão fuan lima ho ikan rua maibe ne’e sei to’o oinsa los ema barak liu? Simão Pedro hakarak dehan iha uitoan deit sei la to’o  ba ema hotu.

      Mai ita haré no rona didiak ba sira ninia liafuan sira. Jesus: sei iha natón ba ema hotu. Filipe: Sei iha  natón ba ema hotu basa ita iha uitoan deit? Simao Pedro: iha uitoan deit no sei la to’o.

  Lógica humana hanoin katak iha uitoan deit atu fo ba ema barak maibe Ninia discípulo sira haluha dala ida tan katak Jesus iha sira le’et. Jesus hakarak hatudu ba sira katak iha uitoan maibe natón  ba hothotu liu husi fahe ba malu uitoan ne’ebe sira iha. Jesus mak Humano no Divino.

   Iha Eucaristia, ita mai hamutuk hanesan comunidade ida atu fahe ba malu Cristu ninia Isin no Ran iha meja ida deit no ita iha responsabilidade atu fahe saida mak ita simu ona husi  Na’i.

  Ita tenki hatene compartir uitoan ne’ebe ita iha ho ema seluk no fiar katak iha fahe ba malu entre ita, ema hotu sei hetan uitoan maibe naton ona. Hanoin katak uitaon nebe ita fahe ba malu sei fo Ksolok ba ema barak. "Winnie the Pooh" haktuir nune’e:  Dala ruma buat nebe kiikoan sei hakonu ita na fuan no Dala ruma buat ne’ebe utioan sei halo diferencia boot, Nino Varsimasvili dehan.

   Istória seidauk hotu, mai ita  continua lai. Tuir mai,  Jesus dehan: haruka sira tur hotu, quase ema rihun lima. Nune’e Jesus foti pão, fó agradese no fahe ba ema sira ne’ebe tur iha neba. Nia halo nune’e mos ho ikan sira. O restu da história, ema hotu han no iha natón no liu tan ba ema rihun lima.

    Antes milagre acorrido, Jesus foti pão no fó agradese. Liafuan Jesus nia ne’ebe familiar ba ita iha celebrasaun Eucarísitica. Liafuan Eucaristia foti husi lian grego no describe iha assaun katak: fó agradese.

   Ikus mai, fim husi istória  mak: Ita hotu hanesan ema eucaristia nian, precisa aprende fo agradese, hatene fahe ba malu saida mak ita iha, no iha fiar metin. Iha Eucaristia, Jesus fo Nia isin rasik ba ita, no Nia haruka ita ba atu servi ema seluk.

    Enquanto ita hasoru hela virus ida ne’ebe ita la hatene bainhira mak sei lakon, keta lakon esperansa. Mai ita fo agradese tan ita sei bele moris, koko fahe buat uitoan ne’ebe ita iha ho maluk sira ne’ebe precisa, husik Nia halo milagre. Mai ita habo’ot ita nia fiar iha Nia no ho fiar ida ne'e bele dehan katak uitoan maibe natón ba ema hotu ho Jesus iha ita le'et.


Hakerek husi: Irmã Maria de Fatima Pui, OP

 

 


 

Wednesday, July 14, 2021

JESUS CRISTU MAK MESTRI DIAK IDA

 


DOMINGO BA DALA XVI TEMPO BAIBAIN NIAN 

1a. Leitura:  Jer.  23:1- 6

2a.  Leitura ,Ef.  2: 13- 18

Evanjelho, Marcus 6: 30- 34

 

    Maluk sarani sira hotu mak Cristu hadomi…..iha Evangelho loron ohin nian, Saun Markus haktuir mai ita  kona apostulo sira, bainhira halao  sira nia misaun. Depois  de esperensia hala’o missaun, Apostulo sira fila hodi fahe experiencia ne’ebe sira hetan hamutuk ho Jesus. Jesus convida atu descansa tanba sira hala’o ona misaun nebe’e  deficil.

   Sem duda, missaun ne’ebe mak iha resultado diak maibe presija serbisu maka’as, esforsa a’an  no hala’o ho  diak. Ho Jesus nia convite ba  feto ho mane  barak mak tuir nia, hanesan Mestri ne’ebe mak diak, hanesan Aman ne’ebe mak hadomi no kunhese nia bibi sira, no hahu hanorin sira ba dalan  ksolok lolos nian, nee mak Reinu maromak nia.

   Nune’e hau convida atu reflete hamutuk  pontus importante tolu   konaba Jesus hanesan Mestri diak ida.

1.       1. NIA HATEKE

    Jesus la’os hateke ho matan ne’ebe mak la netral, matan sorin deit ou matan la mos, maibe Jesus sempre hateke ho matan domin nian.

2.      2. NIA FUAN

    Jesus iha fuan ne’ebe mak diak no nakonu ho compaixaun, no hakuak ba ema  hotu, liu- liu ba maluk sira ne’ebe mak iha dificuldade no presija tulun, no nia compaixaun iha emosaun reactiva iha atitude hanesan hanesan Maromak cria ema iha nia historia. Jesus mai iha mundo ne’e atu tau matan nia povo sira.

3.      3. NIA LIAFUAN

     Ita bele hein  miglagre ruma, maibe iha ona buat barak atu aprende. Paun hanesan lia fuan. Ita hotu presija lia fuan los atu guía, leno no fo naroman ba ita nia dalan. Cristu rasik mak Lia Fuan los no dalan los, la’os fasil atu hala’o vida nee  ho diak, bainhira ita la fiar ou  hases a’an no husik Maromak  nia domin.

      Maluk sira hotu, hanesan mos Jesus nia apostulo sira, ita hotu hetan convite atu hafahe ita nia experiencia; ita nia sucesso  no fallahansu lor-loron  nian, no halibur hamutuk ho Nia,  atu bele hakonu ita, fo forsa no guía ita ho Nia Espiritu Maromak nian hodi  bele haklaken no guía ema seluk ho confianza e hala’o missaun ho diak. Nune’e mos iha ema barak mak la hatene ou sedauk coenhese Cristu ou la’o ho fuan taridu hodi buka sentidu ba sira nia vida. Nune’e, ita nia misaun tenki hanorin no lori sira ba dalan los no hakbesik sira  ba Maromak. Ita tenki iha confianza iha ita nia a’an  hodi  hala’o ita nia misaun ho diak.

    Maluk sarani sira hotu, Senhor Jesus Cristo bolu ita hamutuk ho Nia, atu rona, hakbi’it ita ho nia lia fuan no hakiak ita ho Nia domin, haraik ita grasa hodi serbi Nia no serbi ita nia maluk sira seluk ho fuan ho laran tomak no ho generosidade. Maromak sei renova, sei haforsa ita ho Nia nia   Espíritu hanesan Apostulo nebe’e diak iha evangelho.

 Feliz Domingo ita hotu. Maromak  acompanha nafatin ita.

 

Hakerek Husi: Irmã Natalia Fouk, OP

 


 

Friday, July 9, 2021

NIA BOLU NO HARUKA BA

 

DOMINGO BA DALA XV TEMPU BAI-BAIN NIAN

 

Primeira Leitura: Amos 7:12-15.

Segunda Leitura: Ef.  1:3-14.

Evangelhu: Mk. 6:7-13.

 

     Atu sai missionario/a, primeiro ita tenki metin iha Maromak nia misaun. Segundo ita tuir Jesus nia ain fatin no sai ida deit ho nia. Missionaria mak ema nebe sai hanesan Jesus Kristu rasik.

    Saun Markus hatutan nia Evangelhu foca liu ba Jesus haruka nia apostolu sira ba missaun. Iha Evangelhu ne’e ita bele hare buat tolu (3) nebe importante tebes kona ba Jesus Nia bolu ita hotu.

Primeiro: Kualifikasaun

 Iha ne’e Jesus bolu nia apostolu sira hodi haruka sira ba kontinua misaun (Mark 6:7).

   Iha Kualifikasaun Jesus haruka nia apostolu sira atu foca ba Maromak nia Misaun. Nune’e nia komesa husi bolu sira nain sanulu rasin rua no sira nia hakarak atu obedese Nai Maromak.

   Koalia kona ba Kualifikasaun Jesus la refere ba Kualifikasaun hanesan, Matenek, talentu no kreativu maibe refere ba sira nia domin ba Maromak nia misaun no obedese ba Ida nebe bolu no haruka ba.

Segundo: Urgente tebes

   Depois de bolu sira no haruka sira atu ba haklaken Evangelhu, Jesus  fo orden ba sira atu labele lori buat ida iha dalan. Labele lori hahan, sasan ou osan. Labele lori sasan liu fali sira nia nesesidade.  (Mark 6: 8-9). Jesus hakarak nia apostolu sira haklaken Liafuan diak liu husi dalan probreza nian. Atu nune’e ema kiak sira bele iha konfidensia atu simu Maromak nia liafuan. Sira mos senti katak Maromak nia domin ba ema hotu la'os ba rikusoin deit.  Jesus Kristu rasik no Maromak nia Reinu mak importante liu ita nia confortu sira. Misionario/a sira tenki foca ba Maromak nia reinu duke mundu nia riku soin sira.

Terceiro: Fiar

  Iha ne’e Jesus hanorin nia apostolu sira atu tau fiar nebe metin kedas iha Maromak nia providensia. Liafuan fiar nebe apostolu sira iha ho lian Ingles katak “Faith” or “Trust”. Fiar ne signifika katak ita la’o ho Maromak,  obedese ba nia, no halo tuir saida mak nia dehan. Example Jesus dehan labele lori sasan barak, atu nune’e ita nia misaun bele sai kman no hakmatek. Ho fiar mak apostolu sira laran metin deit ba Maromak nia ajuda duke sira nia forsa. (Fiar ida ita iha agora ne’e la’os refere ba “faith or trust ho Liafuan Ingles” maibe fiar ne’e refere ba Liafuan “Believe ho lian Ingles”.)

     Jesus mos haruka nia apostolu sira atu husik tiha ema nebe lakoi simu nia apostolu sira. Sira nebe mak lakoi simu Maromak liu husi missionario/a sira mak ema sira nebe moris la haksolok ho buat saida deit mak sira halo. Sira sei la hetan kontenti ho riku soi mundu nian. Sira moris  laiha domin no  dame, maibe iha preocupasaun, depressaun, violencia no seluk-seluk tan.

Nune’e, se ita simu Jesus husi ita nia maun alin sira, ita simu ksolok lalehan nian iha mundo nebe’e Jesus oferese ba ita.

 

Hakerek Husi: Irmã Rosaria Aurea Ximenes, OP