Misionarias Dominicanas do Rosario

centanario de la fundacion de la congregacion

Misionaria

celebrasaun sentenariu Oe-cusse

Santo Domingos de Gusmao

Hablaba Siempre de Dios y con Dios ifeliz dia!

Missionarias

viajem dahuluk ba Maldonado

Missionarias Dominicana

celebrasaun Eukaristika 100 anos

Image de Missionarias

Maldonado Peru

Comunidades missionarias iha Timor-Leste

Comunidades missionarias iha Timor-Leste

Missionarias

enkontru nasional Juventude Dominicano

Friday, November 8, 2019

FUNDADORES

MSGR. Ramon Zubieta y Les moris iha Arguedas, (Navarra) Espanha iha loron 13 fulan Agustu tinan 1864. Nia mak oan ikun husi maun alin nain haat. Nia aman Joaquim mate wainhira Ramon sei iha fulan sia (bebe) nia inan Ramona mak tau matan ba oan sira hotu, ho devosaun boot ba Nain feto virgem de Hugo, padroeira iha sira nia knua  sai nudar matadalan ba nia atu sai missionário diak ida. Iha loron ida nia lee revistas kona ba Martires iha China,  akontesimentu ne’e doko no sunu  nia fuan atu sai mos missionário  no martir tan ne’e nia hahu formasaun Iha konvento Ocana  provinsia Dominikano nian iha Filipina,   hala’o noviciado iha tinan 1881 hala’o estudus Filosofias  no teologia iha Avila. Kompleta ninia Formasaun Teologia iha Manila to’o simu ordenasaun sacerdotal iha fulan Marco tinan 1889. 


Hahu kedas ona serbisu iha Filipina hodi tama ba ailaran fatin perigoju nian  hodi halo serbisu ba grupo Tagalog no iggorotes (Filipina rai nain ). Hetan sofrimentu boot iha prizaun  durante fulan 18 nia laran, wainhira hetan tiha libertasaun iha tinan 1901 superior geral hili fali nia atu ba iha vicariatu iha sul oriente iha Peru atu haklean fiar sarani nia iha fatin neba . momentu neba nia halo tinan 36.


Loron 21 fulan fevereiro tinan 1902 too iha porto Lima hamutuk ho fray nain 2 mak fray Jose M. Palacio no fray Francisco Cuesta.  Sira hahu ona tama ba ailaran fatin kumplikadu tebes.  Rai nebe ho luan 130.000 km2, haleu ho mota boot mak: Urubamba no Madre de Dios.  Iha teritorio boot nee mak iha ema ilmanu  rihun rua  ne’ebe moris subar no governo bandu atu ema estranjeiro labele tama ba sira leet, sira hetan esperensia terus no susar makas.
Msgr. Zubieta hare  ho neon nakraik ba ilmanu sira nia moris, nia preokupa maka’as  hodi hanoin atu hadia sira nia moris, tan ne’e padre sira iha Peru mos lolo liman atu tulun malu too ikus sira harii ona komunidade rua mak iha Urubamba (Chirumbia)no Madre de Dios(Asuncion).  


Mestre da Ordem, Pe. Jacinto M. Cormier, simu vicariato foun ne’e nudar apostolado foun ida, tan ne’e iha tinan 1906 Pe. Zubieta simu ho kontente missionaries foun nain 6 haruka tan mai ba vicariato foun ne’e.

Pe. Zubieta  lalais kedas halo programa hodi fahe missionaries hirak ne’e ba iha Urubamba no madre de dios  atu konhese moris ema ilmanu nian tamba nee importante hodi kontribui atu halao promosaun humana – religiosa no problemas hirak nebe halo ema haluha tiha no deskonhesidu iha zona 2 ne'e. Iha tinan 1912 aumenta tan uma iha kapital Santuario de Santa rosa de Lima uma atu simu no atende missionaries sira iha foho mai atu deskensa no konsulta wainhira moras.  Iha tinan 1913 papa iha Roma hili ona  bispo  fo knar atu toma konta ba iha Urubamba no Madre de Dios atu sai  nu'udar Vicariato  apostoliko, ne’e mak sira hili pe. Zubieta. Iha tinan 1918 hamutuk ho Beata Ascension Nicol  iha tinan ne’e mos mak harii kongregasaun Missionarias  dominikanas do Santisssimo do Rosario, nudar kongregasaun foun ida. Iha tinan 1919 harii tan revista “misiones Dominicanas”  nudar testemunha ba misaun iha ailaran no mos kona ba vicariato. Serbisu forsado  ho sakrifisio makas nebe halo husi Msgr. Zubieta, akumula ona ho problemas oin –oin iha missaun foun ne’e halo msgr. Zubieta moras makas ona to’o husik I’iss ikus nian iha komunidade Missioneras dominikas iha Huacho iha loron 21 fulan dezembro tinan 1921. Mate ho tinan 57 ho nia moris serbisu evangelho.

Nia mate hodi husik hela komunidades 8, uma misaun iha vikariatu ho missionaries 21. Ho kongregasaun foun nebe hari’i missioneras dominikas del santissimo Rosario iha komunidades  7  ho madres professa ona 60.

 Obrigada wain ba ita nia dedikasaun no testemunha




"MGR. Zubieta nudar ema ida nebe halo movimento  makaas nia labele hakmatek no la para. Hahu kedas ninia desizaun atu hili dalan religioso no missionario, nia nafatin loke an ba Maromak no ba maun alin sira no ba deit  nesesidade  ema kiak nian no wainhira iha biban no aspirasaun husi hirak nebe hanesan nia hodi  lao tuir iha dalan hanesan ho alvo dedikasaun no komitmentu. Ho ninia nakloke an ba moris,  ba moris tuir mai, ba ema seluk, maka sai nudar airin ida nebe dudu nia atu lao hodi kolabora hamutuk ho inisiativa no komitmentu rasik"

  Isin mak mate, espiritu moris namanas nafatin  too ohin loron.

Orasaun

Nai Jesus, Ita haraik ba Ita atan serbisu nain 

missionario ida,

Fray Ramon Zubieta Y Les, ne'ebe ho virtude heroiko nian haklaken Ita ninia evanjelu no habelar Ita Nia reino, serbisu ho laran tomak, la sente kolen no terus husi opresaun ho domin no laran metin nafatin.ami husu Ita atu ho ninia hahalok diak tomak bele halo nia sai hanesan  Ita nia santu sira iha kreda atu haraik mai ami grasa nebe ami husu liu husi ninia harohan deit       (hasa'e intensaun...) 

AMEN 

 

 



BEATA ASCENSION NICOL GOÑI,
RELIGIOSA, MISSIONARIA (1864 - 1960): KO-FUNDADORA BA IRMÃS MISSIONÁRIAS DOMINIKANAS DO ROSARIO.






Nia naran original mak:  “Florentina Nicol Goñi"
moris iha aldeia Tafalla, sidade Navarra (Espanha ) iha loron 14 fulan marsu tinan 1868, loron tuir mai simu kedas batismo iha paroquia Santa Maria de Tafalla. 
Nai mak oan ikun husi Juan Nicol  Zalduendo no Agueda Goni Vidal. Nia maun alin sira mak: Conception, Luisa no Marcelina. Wainhira sei kiik hela sira oan kiak ona nia inan husik hela sira mesak ho nia aman. Tan ne’e mak atu fo formasaun humana feto nian nia aman husu ba irmas Dominikanas Santa Rosa iha cidade Huesca.
Nudar labarik nia ajuda iha familia laran hodi tau matan ba sasan uma laran nian. Wainhira iha tinan 14, Ascencion ba tama colegio Santa Rosa de Lima iha cidade Huesca. Hamutuk ho madre sira nebe tau matan ba colegio nia hanoin atu sai hanesan madre sira; nune’e nia fila ba uma atu halo decijaun ne’e hamutuk ho nia familia too tinan 1 ho balun, hodi esklrese ona dalan ida ne’e ba familia.
Iha tinan 1885, nia fila ona ba colegio Huesca hodi hahu ninia Noviciadu tinan 2 nia laran no ikus mai halo votus hodi saran an ba maromak, iha neba mak hahu ona halo misaun nudar  professora.
Tinan 28 sai nudar edukadora iha eskola Huesca, maibe husi fuan nebe klean ninia hakarak mak atu serbi kiak liu iha kiak sira nia leet.

Iha  Ailaran Peruana
Nune’e mak iha tinan 1913 Bispo Ramon Zubieta husi Vicariato Apostoliko Porto Maldonado  iha Peru, to’o iha Huesca  lori ho karta nebe superior hakerek. Tamba Peru presisa madre sira atu Eduka maluk inan feto sira.  Ida ne’e halo Madre Ascension entusiasmo makaas hodi ofrese uluk kedas nia an atu ba Ailaran Peru.
Tinan 1913 fulan Novembro madre Ascension Hamutuk ho madre nain haat mak sai nudar gurpo dahuluk nebe halo viagem atu ba Peru ho ro sira too iha porto Peru loron 30 fulan Dezembro.
Religiosa sira nebe iha uluk Peru simu sira iha sira nia konventu Lima Capital Peru, hela temporaria deit hodi hein atu ba ailaran Peruana nian.

Viajem Perigu nebe kleur
Madre Ascension no madre rua tan mak sai nudar feto dahuluk tama ailaran Peru. Notisia ksolok boot too iha lima kona ba sira nia Viajem ba ailaran, tamba iha risku barak mota boot foho ass ailaran, maibe sira bele hakat liu hodi too iha fatin. 

Iha tinan 1915 loron 24 nudar adventuras maravilha iha primeira missaun iha Porto Maldonado, ne’e marka ona katak ida ne’e mak : “ Maromak nia bolu dahuluk ba Missaun”. husi fatin nee nia dedika an tomak ba iha edukasaun labarik sira no inan feto sira atu lori sira hodi sai husi ignorante laran no husik hela tiha sira nia kiak iha dezenvolvimentu.

Iha Maldonado Madre sira hahu ona loke colegio ba feto sira, loke mos sira nia uma rasik hanesan hospital hodi fo tratamentu ba moras sira. Halo apostolado hodi vizita tama uma sai uma atu atende ba sira nia nesecidade baziku.

 


Sempre iha prezensa Maromak nian.

Madre Ascension sai nudar Exemplo Fiar Nia Ba Maromak, ho moris orasaun makas no tau prezensa Nai maromak nian iha buat hotu nebe nia halao maske viajem ho bero, kuda, lao mesak ka ho ilmanu sira.

Ho moris nebe especial tebes iha ailaran hodi lori ema rai nain sira atu sai husi ignoransia, mukit, ema husik hela, atan ba ema seluk halo madre ne’e la kolen no kontente nafatin hodi halo serbisu nebe ho forsa admiravel tebes too loron ida nia dehan: Hau labele esplika katak hau nunka sente besik liu ba Maromak hanesan iha fulan 16 nia laran iha ailaran. Ho distansia nebe dook tebes husi madre sira iha Huesca Espanha, madre Ascension ho Bispo Ramon Zubieta iha ona hanoin atu harii kongregasaun foun nee, ho hanoin no suporta nebe mai husi master geral Dominikanos nian. 

Coofundaora ho bispo Ramon Zubieta, sira hili madre Ascension nudar madre geral dahuluk nian, serbisu nee nia dedika an tomak to’o hodi husik nia iis ikus nian iha loron 24 fulan Fevereiro tinan 1940  kuando  hela deit ona loron 20 atu kumpleta tinan 72, mate iha komunidade Matriz de Pamplona.





Madre ascencion nudar pionera iha promosaun feto.

Iha loron 24 fulan setembro tinan 1962 iha Pamplona loke ona prosesu ba canonizasaun to’o fulan abril tinan 2003 iha prezensa papa Joao Paulo II lee dekreto kona ba virtude heroicas nian. Nune’e iha loron 15 fulan maio  tinan 2005 loron pentecostes, foti ona nia nudar BEATA.

Ninia festa boot mak iha loron 24 fulan Fevereiro.




ORASAUN 

Nai Jesus kristu, ita simu ema hotu iha mundu raiklaran nu'udar heransa ida no Ita Boot hakarak sira atu sai naroman ba Ita Nia lia fuan diak ne'ebe Ita Ninia apostolu sira hatudu mai ami hotu. ami husu Ita Boot nia roman fiar nian atu leno ami nune'e ami bele fo gloria ba beata Ascencion Nicol ne'ebe serbisu maka'as atu habelar Ita nia reino.  Haraik mai ami grasa ne'ebe ami husu(intensaun .......) se sira ne'e hotu fo gloria ba Ita Nia Naran no hasa'e honra ba Ita Nia santu sira, Ita ninia missionaria ne'ebe partisipa iha Ita nia apostolu sira iha raiklaran . 

AMEN

 

Tuesday, November 5, 2019

KSOLOK LOLOS



                      “Ksolok tebes ba sira ne’ebe mak tuir Jesus nia dalan”

Ksolok lolos mak saida?  no ksolok lolos mai husi nebe?

    Ema hotu hotu hakarak tebes atu hetan Ksolok moris nian. Tamba balu lakon sira nia tempu atu hetan Ksolok iha sasan mundu nian hanesan: Riku soi, Osan, pozisaun no uja sira nia forsa atu halo atan ba ema kiak no mukit sira. Ema balu mos hanoin katak haksolok mai husi buat hotu nebe mak sei iha capacidade atu halo. Maibe, Jesus rasik hanorin ita katak Ksolok nebe mak lolos mai husi Maromak mesak. Liu husi ita nia fiar no domin ba nia mesak.   

“Segredu ba dame no haksolok nian mai husi ema nebe haluha nia an no fo nia an tomak ba hakonu ho Maromak nia domin” (Beata Ascencion Nicol Goñi, Fundadora Madre Dominicana sira nian). Ema nebe mak fo  nia an atu hadomi Maromak no nakloke ba Maromak nia domin ema ne'e sei hetan domin no ksolok lolos.  Fo domin ba Maromak liu husi fo domin nebe mak nia iha ba nia maun, bin alin sira. Hanesan Madre Teresa Calcuta hatete; “ Ema nebe hakarak hari dame iha mundu ne'e nia tenki  harí husi nia uma laran rasik, komesa husi nia domin ba nia familia sira. Domin nebe mak lolos la buka an rasik maibe buka deit buat nebe mak diak ba ema seluk. “Sasukat domin nian sukat labele” (Beata Ascencion Nicol).

Jesus Cristo mak dalan moris nian. Nia deit mak ita nia domin hun no rohan laek. Ema ne’ebe mak hatene hadomi nia, ema ne sei simu ksolok lalehan nian, no ema ne’ebe mak tuir nia sei hetan bematan moris nian. Hanesan Nia rasik haktuir katak “Ema nebe hamrook, mai hakbesik Ha’u hodi hemu! Ema nebe fiar Ha’u, nudar eskritura hatete tiha: ‘Housi nia fuan sei suli mota be moris nian” (Lia fuan diak ba imi 7:37-38). Hanesan be matan moris nian Jesus mos sei haraik moris ba ema nebe fiar no tuir nia hakarak. Nia bolu ita loro-loron atu lao ho nia. Lao tuir nia la hare ba ita nia Nationalidade, status, profisaun no cultura. Maibe oinsa ita nia hatan ba Nia. Nia bolu ita hotu atu sai nia atan ba reinu lalehan nian. Tamba Nia mak  kria ita, atu servi nia, halao nia servisu iha Igreja no mos iha Mundu nee(Eph 4:1-16). Maromak rasik mak dalan los, lialos, no moris rohan la’ek. Nudar ema moris ita mos tenki hatene hadomi Maromak no ema seluk. Maromak hadomi ita no fo nia an tomak too mate iha kruz atu soi ita. Sao Paulo konvida ita atu sai sasin Maromak nian. Nia habelar liu tan katak Fiar, esperanca no domin ne mai husi Maromak mesak no parte tolu ne domin mak boot liu buat hotu hotu (1 Corrinthians 13:13).
Iha tinan 2013, hau senti katak Jesus bolu hau atu tuir Nia, ho Ksolok tebes hau hatan ba nia katak “hau mak ne'e Nai”. Hau husik familia no buat hotu hotu hodi tuir Nia. Tuir Jesus mak ita ema nia objectivo moris nian. Maibe se ita hakarak tuir Nia ita mos tenki prontu atu tuir buat nebe mak Nia hakarak, hanesan Nia rasik hatete; ema nebe mak hakarak sai Hau nia eskolante nia tenki husik buat hotu, husik nia familia, kolega no buat hotu nebe mak nia hadomi. Nia sei simu liu fali iha moris ne'e.  Tuir Jesus sei la senti falta buat ida se wainhira ita fo ita nia fuan tomak ba Nia deit. Dala barak ita hasoru dezafius, maibe ita nia Ksolok sei metin nafatin tamba Jesus sempre fo tulun ita. Wainhira hau iha ona konventu hau hanoin katak hau sei lakon buat barak se hau husik familia sira. Maibe buat nebe mak Jesus promote sai realidade katak hau nia moris ho nia mak moris nebe lolos. Dalaruma mos hau senti katak Jesus husik hau mesak, maibe buat nebe mak hau hanoin laos buat nebe mak Maromak nia hanoin. Nia hanoin buat nebe mak diak no nakonu ho moris nian mai hau. Atu sai atan ba Maromak ita tenki hatene hadomi ema, tamba hadomi ema mak domin nebe lolos ba Maromak. Ema nebe mak konfesa katak nia hadomi Maromak maibe la hadomi nia maluk sira, nia ne'e laos ema nebe mak lolos. Ita ema nia hahalok nebe lolos mak domin nain. Se ita hakarak tuir Jesus ita tenki hatene atu rona Nia, iha Biblia, iha Igreja, no mos iha ita nia fuan rasik. Hanesan Novicia iha Missionaria Dominicana, hau sempre fo tempu atu rona Jesus nia presenza iha hau nia madre sira, no mos kolega sira tamba sira mak Jesus nia lalenok mai hau. Dala barak mos hau hetan Jesus iha hau nia servisu ba komunidade no kolega sira. Maromak bolu ita hotu hotu iha dalan oi-oin. Nia bolu ita atu sai Inan, professora, Doutora, no servisu seluk seluk maibe buat nebe mak ita halao mak servisu ho domin ba ita maluk sira.

Hakerek Nain: Rosaria Aurea Ximenes
Aurea ho belun Novicias iha etapa tinan kanóniku

  Novicias hamutuk ho madre formadoras iha  Filipina