Misionarias Dominicanas do Rosario

centanario de la fundacion de la congregacion

Misionaria

celebrasaun sentenariu Oe-cusse

Santo Domingos de Gusmao

Hablaba Siempre de Dios y con Dios ifeliz dia!

Missionarias

viajem dahuluk ba Maldonado

Missionarias Dominicana

celebrasaun Eukaristika 100 anos

Image de Missionarias

Maldonado Peru

Comunidades missionarias iha Timor-Leste

Comunidades missionarias iha Timor-Leste

Missionarias

enkontru nasional Juventude Dominicano

Friday, June 13, 2025

Ida ne’ebé hadomi hatene moris iha líalós

 

Solemnidade da Santisima Trindade

1a. Leitura: Prov 8,22-31

2a. Leitura: Rom 5,1-5

Evanjelho: João 16, 12-15

 

Wainhira ita hatene hodomi ema seluk, ida nee mak sei lori ita atu ba reflete kona-ba misteriu Santissima trindade nian ne'ebé  hatudu husi ita nia aksaun sira hanesan: hadomi malu, perdua malu, ajuda ema hirak ne’ebé presica ita nia tulun ho servisu hamutuk iha comunidade.

Domingo da Santíssima Trindade signifika Maromak hanesan comunhaun ne'ebé moris hamutuk iha comunidade ida, Katak Maromak ida deit no sira nain tolu keta-ketak; Aman hanesan creador mundo nian, Oan hanesan Salvador ne'ebé haruka husi Aman atu salva nia emar sira husi sala no Espirito Santo sai hanesan santificador no guiador ne'ebé maka nunka falha atu guia ita.

Portanto, Santisima Trindade hanorin ita, oinsa ita bele hakle’an ita nia relasaun no koneksaun ho Maromak, ho ita an, no mos ho ema seluk ne’ebé mak moris iha comunidade.

Oinsa ita deskobre presenca Santisimo trindade iha ita nia moris?

Novidades husi evangelista saun João dehan mai ita katak: wainhira Espirito lia los mai, Nia sei guia no hanorin ita kona-ba lia los. Saun João 16:13 haktuir nune'e: " to'o tiha mai Espirito líalós nian, sei hanorin lialos tomak ba imi, bása nia sei la koalia hodi nia naran rasik, maibe nia sei koalia kona ba buat hotu ne'ebé be nia rona. Ida ne'e mak mensagem husi Evanjelho ohin hodi tulun ita  atu compreende kona-ba saida mak Espirito lialos nune'e mos hodi hetan esperança iha jornada fiar nian.

Ho razaun ida ne'e, buat ne'ebé halo ita atu apresia iha ita nia moris mak Maromak nia prezensa ne’ebé mak oferese mai ita liu husi Nia oan, Ita Na’i Jesus Kristu ne’ebé mak saran nia an tomak ba terus, mate, no moris hi’as hodi soi ita husi ita nia salan sira. Ho prezensa Nia oan mane ne'ebé  mai iha ita leet, ho fiar ita dehan Maromak totalmente Nia prezensa hanesan misteriu; ita so bele hare deit ho matan fiar nian, no Nia mak ukun kriasaun hotu ho domin.

Hau nia bin no maun sira hotu mak hadomi iha Kristu Jesus, dalabarak ita falha atu deskobre Maromak nia prezensa iha ita nia moris wainhira ita hasoru difikuldade no problema sira. Maibe Espirito líalós sempre hatudu dalan los no encoraja  ita atu reconhese katak buat ne'ebé ita hasoru, sei la permanente so Maromak de'it mak permanente. Difikuldade hirak ne’ebé mak ita hasoru iha moris, hodi haforsa ita nia fiar, haburas liu tan ita nia virtude sira, no mos  tulun ita atu fiel liu tan ba Maromak ninia planu sira tanba buat hotu mai ho ninia objetivo.

Tamba ne’e  ha'u convida ita hotu atu hateke fila fali ba ita nia esperencia sira. Buat hotu ne’ebé ita hasoru iha moris ida ne provisoriu, ema sira ne’ebé sempre halo ita kontente no halo ita tanis, ema sira ne mos sei la Permanente. Buat ne'ebé permanente ita ita nia moris mak ita nia relasaun ho Maromak no Prezensa Maromak iha fuan tanba ho fuan make bele hadomi lolos, iha ema nia matan, ai-horik sira nia leet, husi anin nia huu, no iha fatin silencio sira. Wainhira ita hare moos saida mak iha ita nia oin ita sei hare mos Maromak.

Tan ne, keta duvidá atu tau esperança ba MaromakTrindade ne'ebé la iha hun no rohan; Nia prezensa rohan laek. Maske dalaruma ita lakon konfiança ba Nia maibe hanoin deit katak: Se nia mak fo moris mai ita, Nia mos kuidadu. Ba Nia buat hotu bele deit ba ema ne’ebé fiar (Mc 9,23). Esperança mak dalan ne’ebé sei lori ita ba dalan los, lia los hadomi lolos.

Hanesan ita selebra Solemnidade da Santissima Trindade, fo hanoin fali mai ita atu nafatin fahe domin ne'ebé mak ita simu husi Maromak ba ita nia maun alin sira hotu no sai testimunho/a diak hodi haklaken Maromak nia domin ba mundo. Mai ita kuda nafatin relasaun ne'ebé klean liu tan ho Maromak liu husi ita nia orasaun. No husu Nai santissima Trindade atu acompanha ita nia jounada moris nian hodi servi nia missaun ho hadomi liutan nia kreda.

 

Reflesaun Husi: Irmã Domingas Maria Dos Santos, OP




Friday, June 6, 2025

HAKMATEK HELA HO IMI!


DOMINGO PENTECOSTES

1a. Leitura: Apos. 2:1-11

2a. Leitura: 1 Cor. 12:3b-7,12-13 

Evangelio: Jo. 20:19-23

 

Tauk mak emosaun ne’ebé halo ita taka an metin katak: ita lakoi atu hasoru moris nia moruk. Dalawain ita sai atan ba tauk tamba ita nia odamatan fiar nian taka metin ona. Ita tauk atu koko realidade moris ne’ebé moruk no nakukun. Nakukun taka metin ita nia dalan, ita nia hanoin, no ita nia capacidade atu foti desizaun. Ida ne’e mak evento ne’ebé apostolo sira nia esperiencia iha momento neba hanesan ita rona iha Evanjelho ohin loron nian. Evangelista Saun João convida ita atu reflete iha ponto hirak tuir mai hanesan: Odamatan taka metin vs hakmatek hela ho imi; Apostolo sira tauk vs apostolo sira haksolok tebes; hau haruka imi ba – simu Espirito Santo ba!

    Nudar ema, dalawain ita monu ba sala; no sala lori ita lao sees husi Maromak. Sala hanesan bloku ida ne’ebé taka metin ita matan no fuan atu ita labele hare’e no sente Maromak nia prezensa iha ita nia moris. Ita nia haketak an husi Maromak ikus mai lori ita ba tauk. Tauk domina ita tan ita lakon Maromak iha ita nia moris.

    Apostolo sira nia odamatan taka metin, laos deit tamba sira tauk ema judeo sira, maibe mos tamba sira nia fuan kanek tan sira nia insucesso, sira moe tan sira halai sees husi Cruz Jesus nian, sira nia fuan rahun tan lakon sira nia mestre diak. Entretanto, iha sira nia tauk no fuan tarido nia laran, Jesus mosu mai hodi hamriik iha sira nia le’et dehan: hakmatek hela ho imi. Jesus nia liafuan nee fo forsa tebes ba sira hodi kura sira husi sira nia kanek sira. Jesus nia prezensa lori ksolok bo’ot ba sira.

    Mundo ohin loron ofrese mai ita buat mesak murak no kmanek deit, maibe laiha buat sira nee ida mak lori hakmatek ne’ebé lolos ba ita nia moris. Dalawain, ita nia moris tanto iha comunidade ou iha ita nia missaun buat barak mak halo ita la hakmatek. Ita sente barulho ho lian barak nebe disturba ita. Ita nia preukupasaun sira hotu cadavez halo ita sente kolen. Ita lakon esperanca ba ita nia insucesso sira.

     Jesus mos ohin encoraja ita ho Ninia liafuan nebe hanesan nia fo hatene ba apostolu sira: Hakmatek hela ho imi! Hakmatek ne’e mak buat nebe’e mundo ohin loron presisa tebes. Maluk barak mak hamro’ok tebes ba hakmatek ida ne’e. Nai nia presensa lori ksolok ba ita moris; no hakmatek iha momento nebe’e tauk domina ita. Odamatan nebe’e taka metin hela nakloke fila fali ho grasa no Maromak nian.

    Nakukun ne’ebé taka metin ita nia fuan, neon no hanoin nakloke an fila fali ona tamba Maromak nia domin boot bai ta ema. Los duni katak transformasaun hirak nee so bele realiza wainhira ita iha fiar ne’ebé klean iha Maromak. Maibe dalabarak ho ita nia fraquesa sira, ita lakon confiansa no duvida ho buat barak nebe’e mak ita hasoru iha moris. To dalaruma mos ita husu pergunta ida nee: Maromak existe duni ou lae?

    Ita simu informasaun barak tebes maibe dalaruma ita nafatin la comprende misterio bo’ot Maromak nian iha ita moris. Tamba ne’e ohin Santa Creda celebra loron bo’ot no loron santo, Domingo Pentecostes nian. Jesus rasik mosu ba Apostolo sira hodi dehan: Simu ba Espirito Santo. Jesus hatene ita nia fraqueza sira hotu tan ne’e nia hamutuk ho Aman Maromak hodi haruka Nai Espirito Santo mai atu guia no santifica ita.

    Ho loron Pentecoste Igreja hahu’u moris iha mundo rai klaran. Igreja moris to mai iha momento nee no hamriik firme ne laos tan ita ema nia kbi’it, maibe nee obra Espirito Santo nian. Nune’e Evangelio ohin convida no lori ita ba uma nebe’e taka metin, atu experiencia no simu kbiit Espirito nian ne’e hodi hametin ita nia fiar. Nai Espirito Santo nia obra mak lori ita atu comprende misterio Maromak nian ba ita ema nia moris.

    Nai Espirito Santo mak dalan esperansa nian ne’ebé anima ita atu bele lao ba oin nafatin ho fuan bo’ot no neon metin e firme iha ita nia fiar ba Maromak. Hanesan Apostolo sira wainhira Nai Espirito Santo tun ba sira, sira nia tauk hetan aten brani no sira nia kanek hetan kura. Kbi’it Espirito Santo nian muda sira nia moris no hanoin no ikus mai fo sira aten brani hodi haklaken no fo sasin kona ba Nai Jesus.

    Ita hatene katak mundo ohin loron nakonu ho laran mamuk, fuan laran tarido, moris laiha certeza, familia barak lakon esperansa tamba esperencia moruk ne’ebé sira sente, nsst. Maske nune’e, Nai ho nia domin tomak no laran sadia bolu nafatin ita hotu atu hamutuk iha Ninia kreda. Ninia domin hakoak fila fali ita hanesan nia oan doben ne’ebé folin boot tebes.

    Hi’it an mai Maromak Espirito Santo, hodi halakan no hamoris ita nia ahi domin nian iha ami nia fuan. Halo ami sai ita nia instrumento domin nian, no sasin dame nian ba maluk sira ne’ebé mak sei moris iha nakukun. Amen!

 

Reflesaun Husi:

Irmã Leonarda Da C. Evangelista, OP. 



Saturday, May 31, 2025

Ascensaun no Jubileu: Fó Esperansa, Forsa ho Misaun Foun

                                            SOLENIDADE DA ASCENSÃO DO SENHOR

1a. Leitura: Apos. 1:1-11

2a. Leitura: Ef. 1:17-23

Evangelho: Lk. 24:46-53

Ohin loron, Igreja celebra momentu significado ida: Ascensaun Maromak-nian. Nia asende ba lalehan, fila ba Aman, maibé la husik ita mesak.Hanesan Nia dehan: “Ita sei simu forsa husi Espiritu Santus no sei sai testemunya ba Ha’u iha Jerusalém no to’o fatin oin-oin” (Apos. 1:8). Liafuan ida nee loke ita-nia hanoin ba realidade: Ascensaun la remata misaun Jesus, maibé loke dalan ba ita hotu atu kontinua.

Iha kontestu Jubileu Esperansa, Ascensaun fó hanoin no desafio foun. Nia bolu ita atu loke fuan, atu hatene katak ita sei hetan Esperansa ida ne’ebé la halai ho situasaun mundu, maibé ho Espiritu ne’ebé Maromak rasik hatama. Hanesan Jesus sa’e ba lalehan, bolu ita mos atu sa’e liu husi limitasaun, husi susar, no sai naroman iha rai ne’ebé nakukun. Jubileu nee maka tempu atu foti hela-an ba Maromak, atu reforsa ita-nia kompromisso ba justisa, paz no domin.

Espiritu Santus mak fó ita kapas, bele halo ita sai testemunya ida ne’ebé la hanoin-an deit ho lian, maibé ho moris no atitude. Prezensa Espiritu Santu iha ita nia moris mak halo ita bele hatudu Jesus ba mundo ida ne’e. Iha komunidade, iha Igreja, iha familia no iha fatin servisu ita mak korpu Maromak nian, atu halo buat ne’ebé fó vida, fo esperansa, no folin liu ba ema hotu.

Mai ita husu ba ita-nia an iha momento ida nee: Karik ha’u hakarak sai testemunha ida ba Jesus iha mundu ida ne’ebé presiza Esperansa? Karik ha’u simu Espiritu Santu iha verdade, ka ha’u sei hela iha laran tomak, susar ho tauk? Ho ida nee, Ascensaun husu ita atu hare ba  oin, ho fuan abertu, no ho domin ba Maromak.

Tan nee nudar foin sae ida ho Jubileu Esperansa nee, Maromak bolu ita ba transformasaun moris, ba esperansa ne’ebé loloos, no ba misau ne’ebé la hetan remata.Ho ida imi ho hau, Karik ita hakarak atu kontinua misaun Maromak nian iha rai ida nee, ita tenki loke fuan ba Espiritu Santus, simu Nia forsa, no moris ho esperansa. Jesus sube ba lalehan, maibé Nia la husik ita. Nia hela ho ita, no ita mak agora sai liman ho ain ba Nia domin iha mundo. Amén.

Reflesaun Husi: Irmã Dionisia Salsinha, OP



Friday, May 23, 2025

Cristo Nia Dame

 DOMINGO DA VI TEMPO PASCOA


1a. Leitura:  Act.15,1-2. 22-29

2a. Leitura:  Apoc. 21, 10-14. 22-23

Evangelho :  Jo. 14, 23-29

Oinsa ita halo distinsaun entre  paz ne’ebé Cristo haraik mai ita ho paz ne’ebé mundo oferese?

Ita hotu hakarak dame iha moris. Desejo paz e tranquilidade interior nian. Ida ne’e mak ita ema nia natureza. Mesmo nune’e ema barak sei hili buat ne’ebé lori desorden iha sira nia moris. Exemplo hirak ne’ebé hili moris ho vicio ba droga no hemu bebidas alcoholic. Buat hirak ne’e lori ba dame ne’ebé temporario deit no sira lahatene katak buat hirak ne’e estraga tiha ona sira nia moris no lori ona sira ba frustrasaun .

Ohin loron iha meios oi-oin mundo oferese atu desvia ema nia hanoin, asaun hodi halai sees hosi buat diak ne’ebé fo dame ba moris. Iha dalan lubuk ida ne’ebé koko harahun ema nia paz hanesan; poder, osan, infidelidade, violencia, no ida ne’ebé mak makaas liu ohin loron mak  media social ne’ebé hatudu buat furak lubuk fo ksolok wain maibe  sei lori ba dalla hatene uza ho responsabilidade.

Ksolok ne’ebé los no fo dame ba vida interior mak wainhira ita hili atu moris tuir Nai Maromak nia vontade no atu moris tuir dalan los precisa sacrifisio. Oinsa hau hatene katak hau iha dalan ne’ebé  los? Wainhira hau hili atu hadomi laos odio, fiel atu moris iha moralidade, evita atu la monu ba sala e buat seluk tan. Wainhira ita hili halo vontade Maromak nian ita sei moris iha Cristo nia Paz. Paz ida ne’ebé fo forsa mai ita atu moris iha dalan los.

Tinan 2025 sai nu’udar tinan graça nian ,convite ida mai ita  atu bele hola parte iha graça misericordia Nai Maromak nian. Mai ita ida-idak  buka hakaas-an atu bele celebra tinan Jubileu ne’e ho fuan ne’ebé libre hosi todan mundo nian no hela iha dame Cristo nian. Nune’e ita bele sai sinal esperansa nian ba mundo.

Bom Domingo mai ita hotu.

Reflesaun Husi: Irmã Olandina Baptista, OP



Friday, May 16, 2025

Hadomi malu hanesan Ha'u hadomi ona imi.

 Domingo Dalima Tempu  Páscua

 

1a. Leitura : Atos 14:21-27

2a. Leitura : Apocalipse 21,1-5a

Evangelho: João 13: 31-33a, 34-35


Evanjellu  ohin nian husi sao João hateten katak  “Imi hadomi malu hanesan Ha’u hadomi imi, nune’e ema hotu sei hatene katak imi Ha’u nia dixipulo, wainhira imi hadomi malu.”

Natureza Domin nian ba ita ema baibain, maka parte esensiál ida husi ita nia ezisténsia, dahuluk nian, ne’ebé relaciona ho SE MAK ITA ou SE MAK HAU.  Ne'ebé  eziste iha ita ida-idak nia moris, dala wain ita koalia kona ba domin enkuantu domin ne’ebé lolos eziste tia ona iha  ita maibe, ita lahatene forma domin nee iha ita nia fuan liu husi LIAFUAN no HAHALOK ba ita nia familia no maluk sira.

 Domin sempre fasil atu fó bainhira ita simu domin, maibe: oinsá se hau la simu domin? Oinsá se domin ne’ebé hau simu  domin ne’ebé nakonu ho  kondenasaun julgamento  no ódiu? Hau bele nafatin fó sai domin se saida maka hau hetan maka ódiu no kondenasaun no Julgamento?

Maibe ohin Jesus FANUN ITA HO NINIA EXEMPLO DOMIN NIAN katak Nia  nunka failla atu hateten ba Ninia dixípulu sira oinsá Nia hadomi sira no hanorin sira atu hadomi malu. Domin Jesus nian nee loke dalan ba ita nia fuan atu hadia no forma ita nia domin tuir NAI JESUS NIA DOMIN.  

Mai ita tau iha ita nia hanoin  katak pasajen evanjellu iha leten hahú ohin ba oin , duké sai laran-moras ka sai hirus, maibe mai ita fó glória ba Maromak no hadomi malu.  Tamba Nia maka Maromak lolos . Nia la hatudu hahalok hanesan, maibe nia hanorin ita hodi dehan HADOMI IMI NIA INIMIGU SIRA Nia hatudu dalan mai ita. Atu hadomi malu la fasil liu-liu wainhira iha traisaun. Maibé ida-ne'e maka dalan atu fó glória ba Maromak.

Reflesaun Husi: Irmã Cacilda de Fátima, OP



Saturday, May 10, 2025

Servi ho Domin

                                                          Domingo Dahaat Tempu Pascoa 

1a. Leitura:  Acts 13:14, 43-52

2a. Leitura:  Reve.7:9,14b-17

Evangelho: Jo.10:27-30

Domingo dahaat tempu pascoa sai hanesan Domingo Bibi Atan Diak.

Bibi atan ida nia serbisu kiik liu iha sociedade maibe nia dedika an tomak no sakrifika an atu tau matan ba bibi sira.

Ohin ita rona iha Liafuan Diak, ita Nai Jesus Kristo dehan “Hau nia bibi sira rona hau nia lian, Hau hatane sira no sira tuir Hau.Kristu mak ita nia bibi atan no ita mak nia bibi sira. Nuudar bibi hatene no konhese no rona ba nia Nain. Nain atu ba ne’ebé sira tuir.  

Kristu hatudu mai ita nia domin no tau matan ba ita ida idak. Nia la abandona ita ka husik ita mesak. Bibi balun lakon, lao sala dalan nia buka tuir no lori mai tau hamutuk iha fatin ida ka luhan ida.

 Nuudar sarani ita hotu bolu atu lori malu ba dalan los hanesan Kristu ne’ebé sai nudar ita nia Bibi Atan Diak no lori ita atu moris tuir lialos no atu servi ita nia maun alin sira ho domin. Nunee, ema seluk mos bele hare Kristu nia prezensa liu husi ita.

Konvida ita hotu nudar sarani ka Igreza atu banati tuir nafatin ita nia Salvador ka ita nia Bibi atan nia ezemplu diak sira. Liu liu atu fo testemunha ba ema kona ba Kristu. Bibi Atan Diak hatene rona, fo an, cuidado, no buka tuir nia bibi sira ne’ebé halai lakon.

 Atu moris tuir ejemplo Bibi Atan Diak nian ne laos facil no  ita sei enfrenta dificuldade oioin maibe Kristu sempre iha neba hamutuk ho ita. Nia la husik ita mesak. Tamba domin nia servi, fo nia an tomak ba ita too terus no mate iha krus, no liu loron tolu nia moris hias fali.

Domin Maromak nian ne’ebé fo mai ita boot tebes liu husi ita Nain Jesus Cristu. Ba ita idadak mak kontinua nafatin atu fahe domin ne’ebé ita simu husi Nai. Ita nia colaborasaun mak atu servi ho fuan no domin liu husi buat kiik ka boot ba familia, comunidade, no sociedade. Importante mak halo buat hotu ho domin. Servi ho domin.

 

Ksolok Domingu nian ba ita hotu.

 

Reflesaun Husi: Irmã Camelia de Clito, OP


Saturday, May 3, 2025

FILA FALI BA JESUS

                                                       DOMINGO DA PASCOA

1a. Leitura:Acts 5,27b-32,40b-41

2a. Leitura: Apoc 5,11-14

Evangelho. Jo.21,1-9

Jesus Nia apostolo sira mesak pescador ema, ti’ha nain sira ne’ebé professional tebes. Ida nee parte ida iha sira nia moris no servisu ne’esira halo hela wainhira Jesus liu bolu sira hodi  tuir Nia.

Jesus bolu mos ita atu fila fali ba Nia. Iha ita nia journada moris nian liu liu iha tinan Jubileu nian nee, mai ita ida-idak ho lao ba hasoru Jesus iha dalan esperansa nian ho fuan  boot rekonhese  Jesus ne’ebé konvida Pedro iha sira nia dialogu ho apostolo sira seluk, haruka  soe dai ba tasi tanba Jesus hatene saida mk sira halo buka ikan iha kalan tomak  soe dai maibe la hetan buat ida. Iha parte ida tanba sira la rekonhese Jesus iha ne’ebé mosu ba sira iha tasi ibun, tanba nee sira la hetan buat ida iha kalan nee.  Hafoin rona tiha Jesus nia lian sira nian matan nakloke  ho fiar  wainhira dai nakonu ho ikan barak no dai besik ona atu nakles.

Dala ruma mos ita lakon konfiansa iha ita nia servisu balun ne’ebé ita halo ho ita nia esforsu ne’ebé makas maibe  too ikus ita  la hetan resultadu diak. Jesus nafatin husu ita atu koko nafatin lao ba oin laos atu fila ba kotuk.

Mai ida idak reflete mos ba ita nia an katak loron loron Jesus mos husu ba ita perguntas ne’ebé hanesan nia husu ba Pedro. Dala ruma ita mos hanesan Pedro hatan ba Jesus maibe ho ita nia fiar ne’ebé la hanesan

Iha dalan balun ita bele hatan hanesan Pedro hatan ba Jesus ou iha mos dalan balun ita nia hatan ba Jesus la hanesan, tanba  ho ita nia preokupasaun barak ba sasan mundo ne’ebé dala ruma halo ita sai vitima hodi  la rona ba Jesus nia haruka sira

Dala ruma iha momentu balun importante tebes, ita haluha atu rona Jesus ne’ebé bolu ita no atu rona Nia iha momentu nakukun nia laran tanba Jesus hatene buat hotu iha ita nian hanoin sira no saida mak ita halo.

Maromak nia liafuan ne’ebé ita rona encoraja nafatin atu lao hamutuk ho Jesus ne’ebé fihir  no bolu ita  iha dalan esperansa nian  ba hasoru Jesus ho fuan moos. Hatan ba Jesus nia konvite sira  ho votu de obediencia ne’ebé ita halo. Hanesan Jesus husu  Pedro ba dala tolu o hadomi hau ka lae? Bali hau nia bibi sira,responsabilidade boot ne’ePedro simu maske todan maibe Pedro hatene katak Jesus la husik nia mesak. Nune’e mos ita bele banati tuir mos hahalok diak nee iha ita nia ida -idak nia moris .

Bom Domingo Ba Ita Hotu !!!

Reflesaun Husi: Irmã Zelia dos Reis, OP



Friday, April 18, 2025

ESPERANSA MORIS HUSI FUAN NE’EBÉ FIAR

                                                           Domingo Ressureisaun

1a. Leitura: Atos. 10:34a, 37-43

2a. Leitura: Kol. 3:1-4

Evangelho: Jo. 20:1-9

 

Esperansa foun moris husi roman Ressureisaun nian, neebé loke ita nia matan fuan nian atu komprende Jesus nia terus, mate no moris hias. Ita iha fiar ba Jesus mai husi Aman Maromak neebé ita la hare, maibe sentru fiar sarani nian mak ida nee, “Fiar maske la hare”. Haktuir husi Evanjelista Saun João katak; Rahun diak ba hirak neebe Fiar Maske la hare” (Jo. 20:29) ho fiar ida nee mak hamoris ita nia Esperansa foun ba salvasaun, Nunee ita mos hetan grasa gratuita atu hola parte iha Historia salvasaun humano nian.

Festa Paskua ou Ressurreição do Senhor mak selebrasaun klean no boot liu ba Santa Kreda haktuir Papa Francisco, basa husi selebrasaun ida nee ita relembra fila fali domin husi Aman Maromak ba mundo hodi fo Nia oan mane mesak atu kasu sala mundo nian, Domin neebé sai exemplu fiar kristaun nian no dever kristaun sira nian atu banati tuir. Dever Kristaun nian mak atu iha Espiritu aten brani nian hodi halekar Domin neebé ita esperencia iha roman Ressureisaun nian ba mundo.

Wainhira ita esperencia domin, fasil mai ita atu fahe domin nee ho ema seluk, hanesan Maria Madalena halo bainhira nia hare katak Jesus nia isin laiha ona rate, ho aten brani nia halai hodi haklaken novidades nee ho entusiasmu ba Apostolu sira, ida nee hatudu katak Nia rasik esperiencia Jesus nia perdaun no domin. Ohin ita hotu nia dever nudar sarani atu haklaken domin Trindade nian neebé ita esperiencia husi Jesus nia terus, mate no moris hias ida nee, basa projeitu salvasaun nian mai husi Servisu Aman, oan no Espiritu Santo nian.

Oras nee ita lao iha Jornada Esperansa nian, nunee ita iha knaar foun atu sai esperansa nee rasik ba ema seluk, laos ho ita nia liafuan deit maibe ho ita nia moris rasik, tamba testemunha lolos husi ita nia moris presiza fo sai ba mundo roman Resurreisaun Kristu nian.

Ita hatene mos katak mundo oras nee barulho, mundo komesa ona lakon sentido de humanidade, iha neebé la sente ona seluk nia halerik, iha neebé la haksolok ho seluk nia ksolok, mundo neebé nakonu ho individualismo, hadelek an ho dezenvolvimento de tecnologia. Oinsa mak ita atu hatoo messagem Ressureisaun nian nee ba mundo? Se ita mos konsumu hotu ho veneno neebé hanesan. Oinsa ita atu hanaruk ita nia liman? Se ita mos sei hanoin atu satisfaz ita nia an, Saida mak ita atu halo? Se ita nia moris la hamoris esperansa ba terus nain sira.

Maibe ho grasa neebé ita simu iha silencio Maromak nian fo mai ita Esperansa foun katak, buat hotu possible ou bele deit ho Maromak. Basá Evanjellu ohin nia assegura ita ho imagem rate mamuk neebé enxe fali ho naroman moris hias nian. Ho nune’e Ita fiar katak ita iha Maromak moris, ita iha Maromak perdaun, ita iha Maromak domin, tamba nee ita mos koko atu sai moris ba ema hirak neebé mak mate iha Espiritu, lori perdaun ba hirak neebe mak la hetan perdua, no sai testemunha domin ba hirak neebé la sente hadomi.

Jesus Moris Hias, lori Esperansa Foun: Alleluia

Reflesaun Husi: Irmã Guilhermina Da Silva Fatima Do Rego, O.P



Friday, April 11, 2025

DOMIN ROHAN LAEK

 

DOMINGO RAMOS

1a. Leitura:  Isaías 50, 4-7

2a. Leitura: Fil. 2, 6-11

Evangelho: Lucas 22, 14 – 23, 56

 

Domin lolos mak domin ne'ebé fo an ba mate tanba ema seluk nia diak. Saun João evangelista dehan: "ema ida labele hadomi liu fali ema ne'ebé saran nia moris tan nia belun sira”( Jo. 15:13). Jesus ko'alia ida ne refere ba Nia an, inklui mos Nia terus, mate iha krus no moris hias, ne'ebé mak ita sei ba selebra iha Semana Santa ida ne’e.

Tuir tradisaun Igreja Katoliko Romano nian,  molok atu tama ba Semana santa ita sei hahu ho Domingo Ramos. Domingo Ramos bele bolu mos Domingo de paixaun, signifika katak; loron ne'ebé Kristaun no fiar nain sira halibur hamutuk hodi comemora no simu Jesus Triumfante tama iha sidade Sakral Jerusalem ho hananu "Hosana, rahun diak ba ida ne'ebé mai lori Na'i nia naran" atu cumpri profeta Zacarais nia liafuan.( Zac. 9:9).

Koalia teologicamente, Ramos ne'ebé ita kaer signifika promessa Maromak nian no libertasaun. Jesus ne'ebé tama iha sidade Sakral Jerusalem reprezenta Jesus obedese ba Nia Aman nia plano, ho ninia commitmento ne'ebé sei lori salvasaun ba mundo.

Iha Domingo paixaun ida ne Igreja convida ita atu prepara ita nia an ba Semana Santa, hodi reflete hamutuk ho Jesus nia terus, mate iha krus no moris hias. Portanto;  paixaun de sufrimento, paixaun de Graça , paixaun domin nia, paixaun perdua malu,  no mos aktu reconsiliasaun ho Maromak  ita nia an, ema seluk no natureza.

Oinsa atu perpara an?

Sentru ba ita nia isin lolon mak ita nia fuan. Fuan ne’ebé nafatin halo funsaun ba ita nia isin lolon atu iha movimentu, fuan ida ne’ebé mak  book atu bele fo no fahe fuan domin nee ba ita nia maluk sira liu husi ita nia moris lor-loron katak halo buat ne'ebé ordinario  sai extra-ordinario, halo buat ne'ebé ita bele, fo buat ne'ebé ita iha, importante halo ho domin no halo didiak basa  Jesus ninia moris sai ezemplu hodi hatudu ona maneira domin lolos nian iha nebe Nia rasik  mate iha krus tanba hodomi.

Tan nee, ita hotu hetan convite atu prepara ita nia fuan hodi participa iha Semana Santa nia laran hodi hanoin fila fali Jesus ne'ebé iha foho Calvario, tahan terus ne'ebé Nia simu, experiencia hamlaha, moras, mesak nst. Terus sira ne lori ita atu hetan salvasaun no redensaun.

Ho razaun ida ne'e, ita continua fo tempo nafatin ba ita nia an ho Maromak hodi haklean ita nia relasaun ho Maromak no ho Maluk sira hodi aplika nafatin iha moris lor-loron nia Domin nebe ita simu ona no domin ida nee mak tenke fahe fali ba maluk sira.

Reflesaun Husi: Irmã Lucia do Carmo, OP






 

 

Thursday, April 3, 2025

DALAN IDA HUSI KONDENASAUN BA ESPERANSA

 

 

DOMINGO BA DALA HAAT IHA TEMPO QUARESMA 

1a. Leitura: Is. 43:16-21 

2a. Leitura: Fip. 3:8-14 

Evangelho: Jo. 8:1-11

 

Moris nee hafutar an ho kór oioin wainhira ita konsiente didiak kada kor sira iha ninian sentidu rasik. Kór sira nee mak espresa sentimentu real mai husi fuan ne’ebé nakonu ho ksolok no domin. Husi sentimentu real nee haforsa ita atu iha koragem hare fila ba kotuk kura no hakuak ita nia experiência passado sira ho perdaun no hahu fila fali moris nee ho página foun hodi hateke ba futuru. Futuru ne’ebé nabilan hanesan fitun, maske iha nakukun laran nia nafatin fo naroman ba mundo. No fitun ne’e rasik labele fo naroman nabilan wainhira laiha nakukun. Tamba nee futuro ne’ebé nabilan processo liu husi nakukun depois lori naroman mai ba ema ne’ebé iha fiar metin no esperansa ne’ebé la bosok tamba Maromak larak luak domin Nain. Na’i nia laran sadia transforma ita nia fuan nakonu ho ksolok no esperansa rohan laek nian.

Evanjellu ohin nian Saun João aprezenta mai ita kona  ba istoria Jesus perdua feto sala-nain ne’ebe halo sala ho mane seluk. Ema Escrivão no Fariseu sira hakarak Jesus atu fo castigo ba feto ne’e tan tuir sira nia lisan hahalok hanesan feto halo nee tenki tuda ho fatuk to’o mate. Maibe Jesus responde ba situasaun ne’e differente tebes, duke tuir sira hodi fo castigo feto nee maibe Jesus husu sira atu examina ba sira nia an no fo tan opportunidade ba feto nee atu labele halo sala tan.

Iha moris laiha ema ida mak halo lós hela de’it no laiha sala. Ita hot-hotu iha ita nia sala ne’ebe ita hare’e no labele hare. Dalabarak wainhira ita halo sala ne’ebé bo’ot ema hare ita fo merese, hamnasa, hakribi atu hakbesik mai ita. Ita koko hakas an atu halo diak mos ema nafatin julga ita ho ita nia passado, ema julga ita tuir sira nia hanoin  ba ita nia experiência sira. Saida mak ita senti; senti moe, laiha koragem atu infrenta ema sira, lakoi atu hare ema nia oin, lakon esperansa no senti moris nee laiha ona valor. Maibe ita la hatene katak  iha Ema ida hein hela ita atu fila fali ba Nia, husu nia atu perdua ita nia sala sira, kura ita nia kanek sira,  renova ita nia fuan no konverte  ita nia an. Hirak nee hotu  liu husi sacramentu rekonsiliasaun ou konfesa.

Domingo ba dala lima tempo Quaresma nian, hanorin mai ita atu perdua malu, respeita malu, hadomi malu, hodi labele hare de’it ba ema seluk nia frakesa liu fali buat diak ne’ebé nia halo iha nia moris loro-loron nian. Tan nee iha Tinan Jubileu Peregriños de esperansa, momentu especial tebes mai ita, konvida ita atu sai husi nakukun laran hodi halakan ita nia ahi oan esperansa nian, hanorin ita atu labele tauk foti risku ba lialós no dalan los hodi hateke  ba futuro  ho vontade, koragem  no esperansa ne’ebé la bosok. Esperansa ida nee lori ita ba hasoru malu ho Maromak, tamba ho Maromak Nia laran sadía ita hotu hetan salvasaun.

Reflesaun Husi: Irmã Zelina Mendonça, OP