"Ba imi "HAU" ne'e se?

 

 

DOMINGO XXI TEMPO BAIBAIN

 

1ª Leitura: Isa. 22 19, 23ª

2ª Leitura: Rom.  11: 33-36

Evanjelho: Mt. 16: 13-20

 

Belun sira, ohin ita tama iha domingo rua nulu resin ida tempo bai bain  nian, Maromak nia liu fuan convida ita atu medita  konaba centru ne’ebé mak importante. JESUS nia haklaken ho nia eskolante sira, liu-liu iha Pedro nia moris no ita ida idak, pregunta ne’ebé Jesus husu ba nia eskolante sira hateten  kona ba relasaun no misaun.

Iha evangelhu ohin koalia kona ba, Jesus hanesan mestri bot ne’ebé mak  hatudu ba Nia rona nain sira. Bainhira comesa nia diálogo ho nia eskolante sira hodi husu sira konaba NIA ne’e se ho nia identidade no misaun.

Belun sira ita ida idak reflete ba ita nia ann, wainhira JESUS hatudu nia prejensa ba ita, la’o hamutuk ho ita no husu ita, ba imi HAU nee se? JESUS nee ba hau se? Presente saida mak hau fo no hau hala’o iha nia misaun nudar NIA eskolante ida?

Ohin loron mos ita sentí Jesus nia pregunta ba ita, oinsa ita nia relasaun ho NIA misaun sai buras iha ita nia moris lor loron, no Pedro haforsa ita nia fiar ho NIA.

Hasuru malu ho JESUS KRISTU, halo pregunta mai ita oinsa atu ita bele loke an hodi simu NIA iha nia moris. Ita kotaktu ho NIA hodi kunhese NIA klean liutan no  fahe ita nia esperencia moris nian ho ita nia maluk sira konaba JESUS.

Oinsa ema chatan ba Jesus, ida nee mak eskolante sira nia pregunta  ne’ebé halo ba Jesus nebe mak ho tarde no lailais. Bainhira pasa la respuesta/hatan ambiental  personal. Bainhira iha  fiar nee mak hatan ho diak/lolos konaba Jesus Maromak nia oan, no tau Cristu iha centru moris nian, ho hamutuk ho comuniaun igreja nian. Kristaun  ida deit nee laos cristaun. Bainhira  iha fiar tenki apoio maluk sira seluk no  ita  se servi hodi ajuda ema seluk. Espresaun ida nee sei buras hodi fo testemunho Evangelhu ba maluk sira  ne’ebé mak besik no dook.

Nai… Saun Pedro dehan katak ita mak MESIAS, MAROMAK NIA OAN., Lia fuan sirak  nee sai husi fuan tomak, ajuda ami no loke  ami nia fuan hodi bele rona no haklaken ita nia evangelhu ba maluk sira seluk ,  ho  ita prejensa hametin nafatin ami fiar….ITA BOT MAK MESIAS  MAROMAK NIA OAN.

DOMINGO DIAK BA ITA HOTU!

Reflesaun Husi: Irmã Natalia Fouk, OP

 

Kontinua Le'e

BA SÉ LÓS MAK HA’U TAU LARAN-METIN?

 

 

                                 DOMINGO BA DALA RUANULU TEMPU BAIBAIN NIAN.

 

                                        1ª Leitura: Is. 56:1, 6-7

                                        2ª Leitura: Rom 11:13-15,29-32

                                        Evangelho: Mt. 15:21-28

 

            Iha moris, Ita ida-idak iha ita-nia istória rasik no la’os istória ne’ebé mak furak, moos no diak liu maibe dala barak istória ne’ebe nakonu no krize oioin,problemas oioin, moras oioin, susar barak no sala barak. Husu ba ita nia an; saida mak ha’u halo ho istória hirak nee? Ha’u subar tia ka halai se’es husi realidade istória nee rasik? Lae! Ita tenke lori ida-ne’e ba Maromak nia futar oin. Maske momentu ne’ebé ita husu Maromak la fo resposta kedas maibe ita sei hetan resposta ka solusaun wainhira Maromak nia tempu to mai. Importante ita labele lakon esperanza hodi hein. Hein ho domin, hein ho pasiensia, hein ho haraik-an, esforso haka’as-an no la rende atu halo orasaun beibeik no la lakon esperansa katak Maromak sei kura ita ka Nia sei kumpri ita nia hakarak sira.

            Iha Evangelho ohin nian haktuir mai ita kona ba reuniaun ka hasoru malu entre Jesus ho Feto Canã iha rejiaun Tiria no Sidon. Feto ida ne’ebe nia hasoru susar oioin; Susar ida tamba nia oan feton ne’ebé moras hela no susar ida seluk tamba Feto nee ema Canã nian, sira ema jentiu, inimigo ho Judeu labele kahur ou koalia ho ema Judeu sira. Maibe tan deit nia domin ne’ebé boot ba nia oan feto no fiar ne’ebé boot iha Na’i halo nia iha koragem hi’it an hakbesik ba husu Jesus nia Tulun.

            Liu husi Feto Canã nee nia fiar no umildade ne’ebé nia iha ikus mai, nia simu prezente haksolok nian husi Jesus. Iha tempu susar nia laran, nia kontente no hatudu ninia fiar tomak iha Na’i Maromak. Fiar halakon tiha Inan-feton ne’e nia ta’uk, fiar halakon tia  nia dúvida hotu, fiar halo nia entrega nia an tomak iha Maromak nia liman. Maromak hadomi ema ne’ebé iha fiar ne’ebé kontente, fiar ne’e sempre iha esperansa, fiar ne’ebé iha oin-midar bele fó naroman ba ema ne’ebé hela iha nakukun laran.

            Husi istória nee fó-hanoin mai ita kona ba lisaun importante balu ita aprende ita-nia viajen rasik. Primeiru, hanorin ita kona-ba importásia husi fiar ne’ebé metin bainhira hasoru susar oioin, no Maromak ne’ebé nonok, nia bolu ita atu kontinua tau fiar no tau konfiansa katak Maromak rona ita-nia tanis no halerik sira. Segundu, fo hanoin kona ba Maromak nia domin no laran-sadi’a. Maromak la julga ba ita nia differencia relijiaun judeu ka jentiu, maibe hare ba ita nia fuan no fiar ne’ebé lolos.

Ikus mai, istória ne'e hatudu katak importante tebes atu hatudu haraik-an hodi hakbesik ba Maromak. Haraik-an loke ita nia fuan atu bele simu Maromak nia bénsaun sira no ajuda ita atu hatene katak ita hanoin de'it kona-ba Na’i kuandu ita rekoñese katak ita la iha folin . 

Mai ita haburas hahalok haraik-an iha Maromak nia oin. La iha ema ida-ne'ebé foti-an mak bele hamriik iha Maromak nia oin. Kuandu ita hatudu haraik-an liután, ita rekoñese liután Maromak no haraik-an liután, ita rekoñese liu tán ita-nia an, no ita komprende liu tán ita-nia an katak ita la iha buat ida no ita mesak la bele halo buat hotu. Nune’e Maromak mesak de'it mak bele halo buat ne'ebé furak iha ita ida-idak nia moris.

 

Reflesaun Husi: Irmã Zelina Mendonça, OP

 

 

 

 

Kontinua Le'e

´´NEE HAU´´ LABELE TAUK´´

 

DOMINGO XIX TEMPO BAIBAIN

1ª Leitura: RE. 19 9, 13ª

2ª Leitura: ROMA  9: 1-5

Evanjelho: Mt. 14: 22-33

 

Ita nia moris sempre liu husi hadook an husi Maromak no hakbesik aan ba Maromak, Bainhira ita hadook an husi NIA, ita se hetan tentasaun oi,oin ( NIA koko ita) e bainhira hakbesik an ba NIA se haforsa no hakbiit  ita.

Maluk sira ohin ita  tama iha domingo XIX tempo baibain nian.

Iha Evanjelhu ohin loron nian, koalia konaba´´´JESUS LAO IHA BEE LETEN. Ida nee hanesan  símbolo ida ne’ebé hakarak hatudu ba nia eskolante sira fo hanoin konaba puntu ne’ebé  mak sai problema kona ba  laloran  ne’ebé mak  fo amiasa no  hatauk sira. Maibe JESUS hateten katak, problemas, amiasaa no hatauk sira ne’e iha Jesus nia ain okos.

Evangelhu iha simbolo  furak tebes halo ita hodi reflete ita nia fiar. Oinsa ita ida idak nia fe iha moris   comunidade nian. Roo simboliza ita ida idak  nia moris no hanesan Igresa nia moris, laloran hanesan tentasaun  ne’ebé mak mai atu koko ita, ofrese no hatudu dalan mai ita, oinsa ho ita nia moris lor-loron no cultiva ita nia fuan no descobre oinsa ita nia orasaun no fiar  ne’ebé klean o metin.

Bainhira ita tau fiar ba ita nia an rasik, anin se lori ita no kria risgo ba ita nia an rasik iha ita nia moris, Bainhira ita fiar ba Maaromak nia lia Fuan no lolo ita liman ba NIA atu kaer metin ita nia liman, ita sei la’o ho segura  no laiha duvidas,  maski iha  anin bot, problemas oi-oin maibe ita forte nafatin.

Oinsa ita bele hasuru problemas nee depende  husi ita nia capasidade  no responsablidades oinsa ita lori problemas sira nee.

Maluk sira hotu, ita hanoin iha situasaun munda ohin loron maski iha mundo global maibe  iha problemas oi-oin  ne’ebé mak naruk, moruk tebes no complikadu atu hetan sulusaun, dala ruma ita hanoin Maromak abandona o husik ita.

Maibe ida ne’e  hanesan reflesaun ida ba ita ida-idak oinsa atu  halo ita nia testemonio fiar  atu klean liu tan, testemonio domin  no esperanza nian. Presencia Kristu nia moris hias  hanesan dom grasa testemunho too martirio, no halo sarani sira sai buras liutan,  sai  fruto husi reconciliasaun no paz ba mundo tomak.

Ami presija ITA NAI! Iha ami nia ro, iha ami nia viajen no iha ami nia moris lor-loron nian. Ami presija Ita nia seguranza ne’ebé mak ami falta, labele husik ami moris ho duvidas e hametin nafatin ami nia fiar. Aumenta ami nia fiar para labele iha duvidas no klean liutan no metin nafatin ba ITA BOT.

FELIZ DOMINGO E MAROMAK ACOMPANHA ITA NAFATIN.

 

Reflesaun Husi: Irmã Natalia Fouk, OP

 

Kontinua Le'e

“IDA NE’E, HA’U NIA OAN DOBEN TEBES, NE’EBÉ HA’U HADOMI. IMI RONA NIA BA.”

 

                  FESTA TRANSFIGURASAUN NA’I JESUS NIAN

              1a. Leitura: Dan. 7:9-10, 13-14

              2a. Leitura: 2 Pe. 1:16-19

                                  Evangelho: Mt. 17:1-9

 

      Maluk doben sira mak Christ hadomi. Ohin ita selebra Festa Transfigurasaun Na’i Jesus nian. Iha Evangelho ohin nian Saun Mateus haktuir mai  ita katak Jesus lori Pedro, Tiago ho João sae ba foho Tabor atu halo orasaun. Iha Biblia, foho ne’e representa pontu reuniaun nian ida ho Maromak. Tan ne’e iha foho tutun momentu ne’ebe Jesus reza hela Jesus transforma ou transfigure an, Nia roupa sai mutin hanesan jelu-rahun.

       Iha transfigurasaun, tamba sa mak Moises ho Elias iha neba? Moses ho Elias sira nee mak naran koñesidu iha Antigo Testamentu. Moses representa lei, Elias representa Profeita sira. Iha momentu transfiguasaun Aman Maromak hatudu Nia-an ho sira iha foho tutun Tabor. Maromak hatete katak Jesus mak Nia oan, Na’i revela Oan-Mane nia identidade lolós núdar Maromak Oan ida be fo sasin lei no profeita sira, ne’ebé simboliza husi prezensa Moises no Elias nian. Jesus hatudu nia-an núdar Maromak-Oan ba nia Escolante sira.

      Jesus nakfilak an ba Mane-Maksoin no Aman Lalehan dehan “ida ne’e, Ha’u nia Oan doben tebes, ne’ebe Ha’u tau domin. Imi rona Nia ba.” Rona maka attitude domin nian, rona attitude fundamental fiar sarani nian, rona halo ita sai ema haraik an iha Maromak nia futar oin, atu ita halo tuir Maromak nia hakarak sira. Rona hodi rekonhece katak ita ema sala nain, atu bele hakbesik an ba Jesus hodi husu perdua ba ita nia sala sira. Fo ita nia an rona ba Na’i hamutuk ho Nia tama iha Kalohan kontempla, medita no reflete Na’I nia grasa sira atu ita senti Maromak nia domin mai ita. Wainhira ita senti Na’i Nia domin hela hamutuk ho ita momentu ne’e ita senti paz iha fuan, ida nee mak transforma troka ita nia an atu lao sees husi sala nakukun nian hodi lao tuir dalan naroman Jesus nian.

      Oinsa mak ita hasoru Maromak iha ita-nia moris? Husi minute balu fo tempo hodi lao ba foho hodi halo encontru ho Maromak. Ita hasoru Maromak liu husi orasaun. Liu husi orasaun troka ita nia moris,  waihira ita hela ho orasaun lori mai ita kura Spiritu nian; isin no klamar. Tamba ne’e iha momentu nebe ita senti fraku  reza atu ita nia hodi transforma sai forsa liu, ita bele senti Naroman nabilar Espiritu Santo nian. No ita presiza transfigura ita nia an, hodi fo naromak ba ita nia an rasik no ba ema seluk. Ho ida ne’e mak ita bele RONA Aman Maromak nia lian, lian ida be dehan “rona Nia ba”. Mai ita rona no halo Sakrifísiu hodi lao tuir Jesus.

     

Reflesaun Husi: Irmã Zelina Mendonça,OP

 

Kontinua Le'e