Misionarias Dominicanas do Rosario

centanario de la fundacion de la congregacion

Misionaria

celebrasaun sentenariu Oe-cusse

Santo Domingos de Gusmao

Hablaba Siempre de Dios y con Dios ifeliz dia!

Missionarias

viajem dahuluk ba Maldonado

Missionarias Dominicana

celebrasaun Eukaristika 100 anos

Image de Missionarias

Maldonado Peru

Comunidades missionarias iha Timor-Leste

Comunidades missionarias iha Timor-Leste

Missionarias

enkontru nasional Juventude Dominicano

Saturday, January 2, 2021

EMA MATENEK BUKA JESUS

 



1st Reading
Isaiah 60:1-6
Responsorial Psalm Psalms 72:1-2, 7-8, 10-11, 12-13
2nd Reading Ephesians 3:2-3A, 5-6
Alleluia Matthew 2:2
Gospel Matthew 2:1-12

Ohin Loron Domingo Festa Epifania. Iha evanjelho loron ohin nian hosi Sao Mateus koalia kona ba Matenek nain sira nebe buka tuir Judea sira nia Liurai,Nia mak Jesus kosok oan nebe moris iha Belem liu Husi Sinal Fitun Naroman, matenek nain sira fiar katak  Liurai lolos moris ona ho nune sira lao tuir hodi buka atu sira bele oferese sira nia riku soin nebe sira iha. Wainhira sira hetan tiha Jesus Kosok oan nebe latan hela iha duut maran sira tuku tur hodi hasae no oferese hotu sira nia riku soin, maski  sira nia viagem dok tebes,maski sira hetan atrasaun husi liurai Herodes katak atu fo hatene fali nia wainhira sira hetan kosok oan ne maibe sira hakslok no sente satisfaz tebes ho sira nia viagem tamba sira hetan duni kosok oan nebe sira buka.

Husi reflesaun ida ne fo hanoin mai ita katak, hahalok nebe matenek nain sira hatudu fo valor tebes ba ita no lisaun diak ida ba ita atu reflecte katak ita persisa kontinua buka tuir nafatin Jesus iha ita nia moris tomak maski dala barak ita hetan dificuldade barak iha ita nia moris maibe keta tauk atu buka no oferece buat hotu, ofrese ita nia an inklui ita nia  ksolok, ita nia talentu, ita nia matenek, ita nia frakueza, ita nia susar, ita nia terus, ita nia halerik, ida ne mak ita riku soin nudar humana ita nia riku soin atu oferese mak tau Fiar iha Nia, hadomi Nia liu sasan hotu hotu, servi Nia liu husi ita nia maluk sira nebe kuran.  Husi nee, mai ita buka kontinua reflete ho ita nia konsensia tomak katak Jesus Moris ona iha ita leet tau nafatin laran metin ba Nia ,halo karidade barak ba ema mukit sira, fo justisa ba ema masalak nain sira,tulun ema kiak sira,lori esperansa ba ema mukit sira basa, Jesus mai  lori salvasaun ita hotu.

 

Hakerek Husi:

Irma Berta Soares Moniz, OP

 

Wednesday, December 30, 2020

Domin inan nian unico iha mundo

SOLENIDADE DE SANTA MARIA, MAROMAK NIA INAN 

 Dia 1 de Janeru 2021

Hau hahu hau nia reflesaun ho insidente nebe acontese iha loron 30 de Outubro 2020 iha aldea terra santa, Comoro iha nebe Domingas soares, inan ida nebe mate tan defende nia oan feto husi tentative violasaun sexual. Inan ida nebe brani fo nia an ba mate atu defende ninia oan feto husi perigo no hakarak salva nia oan feto nia moris.  

      Ida ne’e tragedia ida maibe atu hatudu mai ita katak laiha domin ida boot liu fali domin inan nian. Nia la tauk atu fo an ba mate atu salva nia oan feto. Ida ne’e ejemplo ida husi domin lolos inan nian. Ita bele dehan se iha domin ida boot liu fali domin inan ida nian?

    Ita hotu  iha inan  no ita esperencia  inan  nia domin mai ita. Hau fiar katak domin lolos nebe ita simu iha mundo ne’e mak inan nia domin.

      Nain feto sai inan mos ba Jesus. Nia sai Maromak nia inan atu hatudu mai ita katak biar Jesus Maromak oan,  nia mos senti domin inan nian wainhira nia sei iha mundo. Nai maromak haruka Nia oan mane liu husi inan ida nebe haktuir mai ita iha carta saun Paulo ba Gálatas nebe katak: “Maibe wainhira tempu to’o ona, maromak haruka nia oan mane, nebe moris husi feto no moris iha ukun fuan nia ukun atu hasai sira nebe iha ukun fuan nia ukun, atu sira bele sai Maromak nia oan.”

     Nain feto kous no tur ahi ba Jesus Maromak oan maibe nia mos ladun kumprende Nai Maromak Nia plano lolos ba nia maibe hanesan evanjelista saun Lukas dehan mai ita katak: “Nia rai buat hotu iha nia fuan”.

    Dala barak ita ladun kumprende buat barak iha moris, ita labele uza deit ita nia ulun maibe Nain Feto hanorin ita atu rona ho ita nia fuan. Iha neba ita sei kumprende misterio moris nian. Ita nia fuan mak sai centro ba ita nia moris. Wainhira iha inan ida, domin mos iha neba.

       Iha celebrasaun ida ne’e mos ita hanoin papel importante saun Jose nian iha Jesus ho nain feto nia moris. Historia  salvasaun nia sei la acontese sem saun Jose. Papa Francisco fo sai tinan 2021 sai hanesan tinan saun Jose comesa husi loron 8 fulan decembro 2020  to’o loron 8 fulan decembro 2021.

    Iha ninia carta apostolico ho titlu: “ Patris Corde”( Ho Aman nia fuan) Amu papa descreve saun Jose hanesan aman domin nain, ho fuan mamar, aman nebe obediente, aman nebe brani no  serbisu maka’as.

Iha document ida ne mos Amu papa ajuda ita  iha tempu pandemia covd 19, atu   hare  importancia husi ema baibain sira nebe ho pacensia no ofrese esperansa iha moris lor-loron. Ho ida ne’e saun Jose ninia prezensa hanesn mane ida nebe ema ladun hare lor-loron, nebe subar hela maibe iha role importante ida iha istoria salvasaun nian.

   Hanesan oan husi ita nia inan aman, ita barak mak senti besik liu ba ita nia inan sira maibe sei aman laiha, inan mos sei laiha. Saun Jose hatudu mai ita ejemplo aman domin nain nian. Aman nebe la koalia barak maibe fiel nafatin ba Nain Feto ho Jesus. Nia hadomi Jesus hanesan Nain Feto hadomi nia.

  Hau rona istoria ida husi nailulik ida dehan katak: hakuak inan nia diak tebes maibe aman nia hakuak tama iha categoria oin seluk nian.

  Mai ita hahu tinan 2021 hodi fo agradese ba Maromak ba nia fidelidade no domin  nebe rohan laiha liu husi domin nain feto no saun Jose.

 

Reflesaun Husi:

Irma Fatima Pui, OP
 

Friday, December 25, 2020

Familia Haksolok Hatene Agradese: Festa da Sagrada Familia

 

Ita hotu hatene katak depois de festa natal, kreda katolika celebra festa da Sagrada Familia. Festa ida nee aprensenta  mai ita figura  ba Saun Jose, Nain feto no Kosok Oan ita Nai Jesus Cristo.

Sagrada familia halibur hamutuk tan iha obedencia no iha humlidade. Maria hatan ba anju  atu sai Maromak nia inan no Saun Jose simu Maria hanesan nia kaben. Liu husi sira nia obedensia ba Maromak, sira forma familia ida nebe ita hotu hatene hanesan  familia nazare.

Hau iha istoria ida atu konta ba imi. Istoria ida ne’e haktuir nune’e: Iha tia ida naran Josefa nia katuas oan naran Marcos sira nain rua iha oan ida deit naran Jaime. Sira hela iha foho. Sira nia moris tenke fila liman ( faan modo ) hodi hetan osan oitoan nune’e bele  sustenta sira nia moris. Lor -loron tia Josefa ho tiu Marcos tenke tun mai Dili hodi faan modo, dalaruma folin no dalaruma mos la folin. Loron ida sira han dala rua deit. Maibe sira nain tolu sempre kontente ho buat nebe sira iha no sempre agradece ba Maromak ba moris nebe haraik ona ba sira.

Liu husi istoria badak ida ne’e atu fo hanoin mai ita hotu katak maski ita moris iha familia nebe Riku ou kiak importante moris iha domin no ksolok nia laran. No sempre fo agradece ba Nai Maromak ho grasa nebe ita simu lor loron.

Iha Maromak nia liafuan sira  ohin loron nian fo hanoin mai ita kona ba fundasaun  familia sarani nian : DOMIN BA MAROMAK NO DOMIN BA EMA SELUK liu liu ba sira nebe besik liu ita ; hanesan ita nia Inan aman, maun alin sira hotu.

Na’I  Maromak nia liafuan haktuir mai ita nune’e : oan sira tenke hatudu atitude ou hahalok diak hasoru inan aman sira. Husi hahalok diak sira ne’e mak sei hetan grasa husi Maromak.

Grasa Maromak nian mak halo familia moris iha Ksolok no hatene hadomi no nebe ita  hatoo domin nebe ita iha tenke mai husi ita nia fuan laran no hatudu iha jestu/ aksaun. Liu husi; kompaixaun, komprensaun, laran diak, respeita, no fahe/ partilla ita nia moris ho ema seluk.

Liu husi messagen sira ne’e lori ita atu reflete no fiar  katak Familia mak abut kreda no nasaun nian, no iha familia laran entre  aman, inan  no oan sira presica tau matan no hadomi malu.

Hanesan Familia, fahe domin ba malu, moris iha  unidade no iha obedencia ba Maromak no ba familia uma laran no mos  maluk sira, familia ida ne’e  moris tuir modelu   familia Nazare.

 

Hakerek Husi:

 

Irma Alda B. de Carvalho Soares, OP



 

Wednesday, December 23, 2020

BUAT HOTU COMESA HO LIAFUAN: NA’I NIA LIAFUAN HALO AN BA EMA. Reflesaun Natal 2020






BUAT HOTU COMESA HUSI LIAFUAN: NA’I NIA LIAFUAN HALO AN BA EMA.

Buat hotu comesa ho liafuan. Husi hau nia liafuan hau expressa saida mak hau hanoin no hateten sai saida mak iha hau nia ulun.

Iha evangelho saun Joao capitulo primeiro haktuir katak: Horiuluk kedas LIAFUAN iha nanis, LIAFUAN horik nanis ho Maromak; LIAFUAN mak Maromak.

Iha livro Genesis haktuir mai ita oinsa Na’I Maromak halo lalehan no rai ho ninia liafuan sira and ninia liafuan sira mak… NA’I DEHAN… HALO TUIR NUNE’E… NO MOSU MAI

Aman Maromak la’os koalia deit, Nia koalia no cria mundo no ikus mai nia cria ema, feto no mane.Nia hadomi los sira, maibe sira monu ba tentasaun. Biar nun’e Na’I Maromak continua hadomi sira no promote atu haruka maksoin atu mai. No atu halo tuir ninia liafuan sira mak Nia haruka Nia oan mane mai iha mundo. Ida ne’e mak razaun tansa ita celebra natal.

Realidade triste ba ita ema katak, ita la cunhese Nia. Saun Joao continua dehan iha ninia evanjelho katak Nia mai ba Nia emar sira maibe sira la simu Nia.

Maromak cria mundo atu ema hotu moris ho haksolok maibe realidade momos hatudu mai ita katak riku soin mundo nian nasaun poderoso balun mak controla nebe la bele to’o ba ema hothotu.Ema balun riku ba beibeik, barak mak sei kiak rabat rai.

Iha ita nia mundo ohin loron, ema barak mak sei terus husi violasaun oin-oin, ema barak hamlaha, barak mate la’os deit tamba moras maibe mate mos tamba desatre naturais oin-oin. Barak sei luta ba justisa no ba sira ninia direito, balun serbisu maka’as no haka’as an atu hetan moris diak. La’os ida ne’e det,  iha tinan 2019-2020  mundo tomak hasoru los pandemia covid 19 nebe halo ema barak moras no mate. Nune’ e ema balu husu Maromak iha nebe?

Ema barak buka Maromak maibe Na’I Maromak iha ne’e ona. Nia hamutuk ho ita. Nia mak Emmanuel, Nia horik ho ita, nia hamutuk ho humanidade nebe terus maibe ita nia matan no fuan mak seidauk nakloke atu simu Nia.

Sei ita fiar katak Nia iha ita le'et, hasoru situasaun pandemia ida ne’e, ita koko sai instrumento atu cura ema ninia moras liu husi ita nia liafuan no hahalok sira no hatudu  solidario ba maun alin sira nebe sei terus hela hanesan papa Francisco dehan mai ita: iha natal 2020 ida ne’e sai opportunidade ida atu ajuda sira seluk sem  reklamo.

Hau le’e istoria natal nian ida nebe furak tebes haktuir husi Arcebispo Fulton Sheen, SJ katak:

Iha kalan ida,  iha anin kalan nian nebe hu'u haleu foho Belem nian, iha tanis oan ida, tanis neineik deit. Laloran tasi nian la rona tamba nia barulho tebes. Raiklaran mos la rona nia tan sei toba hela. Ema sira ho kbiit maka’as mos la rona nia tan sira la kumprende katak labarik ida sei sai Ema boot ida. Iha ema oin rua deit mak rona tanis iha kalan ida neba: bibi atan sira ho ema matenek nain tolu. Bibi atan sira mak sira nebe la hatene buat ida no ema matenek sira mak sira nebe hatene katak sira la hatene buat hotu. Bibi atan sira hetan sira nia bibi atan diak no matenek sira hetan sabeduria no sabeduria ida ne’e mak kosok oan nebe latan hela iha duut laran”.

Atu tutan ho istoria furak ida ne’e, ami nia Irma coordenadora geral, Irma Raquel Gil, iha ninia mensagem natal nian bele  penetra iha ita nia fuan, nia dehan mai ita katak: iha natal ida ne’e hanesan bibi atan sira, convida ita atu hare ba Na’I Kosok oan ho matan domin nian tanba liu husi ida ne’e deit ita bele kumprende misterio inkarnasaun nian.Na’I Maromak halo An ba ema. 

Sei natal ida ne’e la sai esperensia, la fo moris, laiha ternura no compromisso iha ita, ita sei hela ho mundo ida nebe nakonu ho intensaun diak det , hela ho  ideas nebe ita hatene ona no sei repete ba nafatin. 

Katak ita nia liafuan sira sei laiha folin  se ita la hatudu iha ita nia aksaun konkreto hodi ajuda cria mundo ida nebe diak liu, mundo ida nebe nakonu ho kompaixaun. Husik ita nia Liafuan bele sai isin iha ita nia ejemplo moris lor-loon nian. 

Husik Jesus tama iha ita nia fuan atu ita bele sente ema seluk nia terus no rona sira nia halerik nune’e ita bele hatene sai umano lolos no realize katak sem ema seluk ita labele halo buat ida ho nune’e ita bele fo valor ba fraternidade universal katak ita sai hanesan comunidade ida, familia ida, familia Maromak nian.

Hamutuk ho bibi atan sira nebe la hatene buat ida no ema matenek sira nebe hatene katak sira la hatene buat hotu ho haraik an mai  ita simu Nia ho ksolok atu ninia sabeduria bele iha esperansa nafatin hodi continua celebra natal iha ita nia moris lor-loron nian mesmu ita hasoru situasaun deficil iha momentu ida ne’e. Nia Liafuan halo an ba ema. Nia Iha Ne’e. Nia mak Emmanuel. Na’I horik ho ita.Nia hamutuk ho ita iha ita nia moris lor-loron. Loke odamatan fuan nian atu husik nia tama no horik iha neba.

Ho Ksolok mai ita celebra ita nia Maksoin nia loron moris.

By: Sr. Fatima Pui, OP